W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2016
*BURAKOWY przym.
Warianty fonetyczne: *BURAKOWY, BORAKOWY I
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Formy: lp D. m borakowego; N. m burakowym
Znaczenia:
»pochodzący a. będący częścią buraka, pospolitego warzywa«: Wziąć [...] Cukru Borakoweg[o] dwá łoty. SyrZiel 303. Pęcherz ten od dołu nożyczkami poderzniy, a iak zniego materya wypłynie, rano y wieczor liściem burakowym zawiiay. BeimJelMed 33.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: PK



W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2016
BORAKOWY II przym.
Warianty fonetyczne: BORAKOWY II, BORAGOWY
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1603
Formy: lp M. m borakowy; ż borakowa; n borakowe; D. m borakowego // boragowego; ż borakowej; B. m nżyw borakowy; żyw borakowego; N. m borakowym; lm D. borakowych
Znaczenia:
»pochodzący z rośliny zielnej nazywanej ogórecznikiem lekarskim«: A iżem powiedział, iż záwżdy potrzebá bronić sercá od iádu. Dobrze będzie brać táki confekt, ktory będzie silił y vmacniał serce, y bronił: wziąć konfektu rożánego, sczawowego, cytrinowego, borakowego rowne części, ziemie Ormiáńskiey, scordij potrosze. PetrSInst D1. Bráć ná kążdy dziéń [...] z konfektem Rożánym ábo Borakowym/ ábo Sczawikowym. SyrZiel 531. Nasienie Borakowé/ przez dwie lecie bez náruszenia swych skutków trwáć może. SyrZiel 1289. Borraginu. Boragenblumen. Borakowy. GuldOn 19. Borraginus. Boragenwurssel. Borakowy. GuldOn 28. Konfekty też rożne posiláiące [dawać] iáko Gwozdzikowy, Melissowy, Borakowy. CompMed 170. WEś Wodki Rożánej, Fiałkowey, Borakowey, Melissowey, po dwie Uncye. CompMed 171. Záraz z wiosny zbieray te kwiacia [...] borákowe, miodunczáne, száłwiowe, lewándowe. CompMed 636-637. Wodki sercu służące wewnątrz. Bzowa, Borákowa, Szczawiowa, Melissowa. VadeMed 258.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: kwiat borakowy, kwiatek borakowy, kwiecie borakowe: Vbodzy mogą vżywać dyptamu, dzięglu, polney driakwie, sczawiu, rożey, kwiecia borakowego, podrożnikowego, fiołkowego, wárząc w wodzie to wszytko wespoł, ábo cokolwiek z tych rzeczy. PetrSInst D1v. Przydać do tego Rheupontiku dwá łotá [...] Kwiatkow Borakowych/ Ięzyczkow Ielenich/ kożdego po poł garści. SyrZiel 9. Odlawszy onę polewkę w inny gárniec/ znowu włożyć do niey dwie garści kwiátu Borakowego. SyrZiel 1290. Weźmi: [...] Wody Kwiatu Borakowego. BeimJelMed 140. Weżmi [...] Stokrociu, Kwiatu Borakowego Ogrodnego [...] każdego garść iednę. BeimJelMed 430. ▲ woda borakowa: Cassiam Tama Indos. rospuść w wodzie podrożnikowey: ábo borakowey. SykstCiepl 166. ▲ korzeń borakowy: Na odciśnienie podeszwy i piętki. Weźmij ślazu, barszczu, korzenia borakowego [...] otrąb przygarść, usmaż to wszytko, stłukszy pierwej w moździerzu dobrze, w smalcu wieprzowym. DorHipTur 260. Biorę [...] korzonkow polnych Gwoździkow, Kárdebenedyktu, korzenia Borakowego po dwu łotu. SyrZiel 354. ▲ kwas borakowy: Ná Gąsienice. Rzecz osobliwa ná gubięnie ich, to iest kropić ie kwásem Borakowym często, od ktorego záraz zdychaią. VadeMed 149. ▲ sok borakowy (boragowy): O drżeniu serca [...] Weźmij gwoździków tartych dwie kwintle, szafranu kwintlę jednę, soku majenarowego i boragowego, obudwu z kwartę jednę, a wlej przez gardło ciepło. DorHipTur 197. Śleźionę nábrzmiáłą y bolesną leczy sok Piołynowy z sokiem Borakowym. SyrZiel 343.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz *burakowy.
Autor: PK


*BURAKOWY patrz BORAKOWY I