Słownik XVII wieku

Znaczenia:

1. »obszywać, otaczać brzegi jakiego przedmiotu listwą, lamówką, szlakiem, lamować«:

Rekcja: kogo co

Er schalt auff die hoffart/ auff die grossen blawen Kröse/ vnd auff die verbremten Schörtze. Łájał [ksiądz na kazaniu] ná pychę/ ná wielkie modre kresy/ y ná bramowáne szorce. VolcDial 26v. W białey srebrogłowowey szacie hawtowaney W złoto rozgi u dołu wkoło bramowaney [była Dalinda]. ArKochOrl 47. Brámuię szátę [...] Praetexo vesti limbum vel veste limbo [...] Circundo limbo chlamydem, ex Virgilio. Kn 44. Szátá brámowána po brzégách drogą mátéryią. Praetexta toga, [...] v. Brámowány. Kn 1104. Płaszcz Srebrny wszytek galonem bramowany Pliszą Ceglastą podszyty. ArchRadziw 1638 79, 1, 118. Xięzna Neuburska Pani i dobrodzieika moia [...] małzonce moiei Czamare wisniowego adamaszku, pasamanami złotemi bramowanom, a gronostaiami cudnemi podszytom darowała. VorLetSkarb 181-182. Za niemi [za czeladzią] szła dragonia [...] w kapeluszach galonami srebrnemi bramowanych. CzartListy 28. Elector słuchał Mszy Klęczący na Wezgłowku galonami wszystek bramowany szmatek tylko axamitu widac. SobTDzien 30-30v. [...] siedział Krol [...] pod Baldachynem Axamitnym złotemi Galonami bramowanym [...]. GazPol 1736 5 1 nlb. BORDER [...] BRAMOWAC okładkę dawać około brzegow iakiey rzeczy. DanKolaDyk I, 211. Axamit ponso podszyty mármurkiem Po szwach z masyfu bramowano sznurkiem [opis bekieszy damskiej]. DrużZbiór 533.

2.przen. »obmawiać, szkalować, przeinaczać, przekręcać, snuć nierealne plany, zaklinać rzeczywistość; ostro ganić«:

Rekcja: kogo co

Iescze sie nieprzyiaciel nie modli iescze w całey potędze stoi/ co w swoim poselstwie wyznawáią: á iákoż wygráną sobie obiecować mogą? po coż tak bramować? po co iednego w skutku nieosiadszy/ drugie myslą przywłasczáć sobie? BielDiar Ciijv [Diijv]. Nábál z Hebráyská głupiego znáczy/ ktory zápomniawszy siebie sámego/ inne obyczáie nicuie/ brámuie. BirkNiedz 33. Mászkarę osoby Plebáńskiey ná się wziąwszy, wyprowádził [przeciwnik jezuitów] ná Diálog Plebana z Ziemiáninęm swym páráfianem rozmawiáiącego, o Iesuitách; rozmáicie ich máluiącego, brámuiącego, zábáwy ich nieprzystoynie wyszpocáiącego, á postępki zle wykłádáiącego. SzemGrat Av. Brámuię/ transl. vide Obmawiam. Kn 44. Gorzey iuż człowiek mowić nie może/ ieno kiedy obmawia bliźniego swoiego/ kiedy brámuie postępki iego poczciwe/ kiedy nicuie intencyią iego dobrą. StarKaz II, 420. U tákichci nie skąpo, ktorzy Sługi Krystusowe przeklináć, szkálowáć, trádukowáć y brámowáć umieją. GdacPan 35. Miedzy wszystkiemi Sektámi tákich nie mász [...] coby Xiężą y Bracią swoje Kazániá y pismá ich ták brámowáli y szácowáli/ jáko miedzy nászymi Luteránami. GdacPrzyd 7. Poseł [...] podpiwszy sobie począł dobywac Oczu zartow y ięzyka Ku Xieznie [...] Postrzegł tego Xiąze mąż [...] y iużby mu był zganił to bespieczeństwo [...] po tym bespieczeństwo owego posła przed zoną bramuiąc dał do zrozumienia Xieznie aby się była na tym znała. HistŚwież 12.

BRAMOWANY
im. przym. bier.

Formy: odmiana złożona lp M. m bramowany; ż bramowana; B. ż bramowanom; N. m bramowanym; Ms. ż bramowanej; lm M. nmos bramowane; B. nmos bramowane; Ms. bramowanych

Znaczenia:

»lamowany, obszyty lamówką«: Item Dragonie Krolewskie, w czerwoney bárwie nowey galonámi brámowáne, ktorych było Chorągwi dźieśięć ná koniách gniádych, z powieszonemi przez się pásámi Łośiemi, y z Herbámi Krolewskiemi. RelWjazdKról Av. Tudzież za królem postronni panowie, Biskup passawski, z opaty, z prałaty; Referendarze i kawalerowie Jadą, przybrani w okazałe szaty, Z powagą, pańsko; wkoło Szwajcarowie Z alabardami, suknie na nich w płaty Pstro bramowane, żółtego koloru, Szli we dwa rzędy, dodając pozoru. SchedMuzaBar II 383.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz BRAMOWAć.