Słownik XVII wieku

Słowniki:
notują

Formy: lp M. brant; D. branta // brantu; B. uż. nżyw. brant

Etymologia: <niem. Brand>

Znaczenia:

»czysty, wytopiony szlachetny kruszec, jak np. srebro lub złoto; próba na srebrze albo złocie«: Srebro szczere/ czyste/ Bránt srebrá. Argentum purū putū [...] Argentum excoctum [...] Argentum pusulatum vel pustulatum [...]. Kn 1056. Pamiątka Oyca twego Bohatyrskiey Cnoty Naydroszsze diamenty y brant przeydzie złoty [do Tomasza Zamojskiego]. PotWoj 58.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ trzeci brant: Trzéci [...] trzéciego brántu/ podléyszey proby/ podléyszy. [...] tertiam palmam sortitus. Kn 1158.

◼ Przenośnie: ◼ Szczęśliwie w serce panieńskie też promień ugodził, bo wnet niecąc w niej on płomień miłości Twojej, wieczny Oblubieńcze, oddałać wieńce [...] i pierścień lity. Pierścień z szczerego cnót branta. MiasKZbiór 159-160. ◼ Nowo obrány [...] Graff/ z Renu [zięć króla angielskiego Jakuba, Fryderyk V] przy gránicy Polskiey Sląska Bránt posiłkow swoich zásádził. PisMów II 77. ◼ Ona [Akademia Krakowska] zawiłe dogmata Stagiry Tak przetopiła, iże są brant szczéry. KochProżnLir 547.

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1743-1745

Formy: lp M. brant

Etymologia: <fr. brandevin>

Znaczenia:

»rodzaj napoju alkoholowego«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ brant winny: BRAN de vin [...] Brant winny wodka z lagru winnego robiona. DanKolaDyk I, 225.