Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVII), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują

Formy: lp M. brodawnik; D. brodawniku; N. brodawnikiem; ~ lm M. uż. nosob. brodawniki

Znaczenia:

1.bot. »roślina z rodziny złożonych, obejmująca kilka gatunków i znana pod różnymi nazwami, jak np. podróżnik (Cichorium), słonecznik (Heliotropium), o żółtych kwiatach, rosnąca w Polsce pospolicie na łąkach, miedzach, przydrożach, używana dla celów gospodarskich«: IEst Podrożnik inny/ który Lácinnicy Cichoreu[m] Verrucosum zowią [...] My Brodawnikiem. SyrZiel 1164 [1162]. Dyoszkorydów Mlecz kwiátu modrego/ á Brodawnik żołtego. SyrZiel 1165. Gdzie sie Niedźwiadki lągną/ tám/ rosczkę brodawniku zátknąć/ nieśmie żaden wyniść. SyrZiel 1530. Mrowcze komorki zágrodzić brodawnikiem/ nie wynidzie żadna. SyrZiel 1530. Brodawnik ziéle/ Słonecznik. Náwrot. Podrożnik drugi. Siren. Podrożnik brodawczány. Vrsin. Heliotropium, Verrucaria, Scorpiurion, Plin. Cichorium verrucarium [...]. Kn 45.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ brodawnik mniejszy: DWá są Brodawniki/ mnieyszy y więtszy. SyrZiel 1529. ▲ brodawnik więtszy: DWá są Brodawniki/ mnieyszy y więtszy. SyrZiel 1529.

2. »gatunek drogiego kamienia czarnej barwy; Myrmecias«: Brodawnik kámień drogi/ Myrmecias [...]. Kn 45.

3. »odmiana chalcedonu, minerał przezroczysty, o odcieniu zielonkawym z czerwonymi plamami, heliotrop«: Brodáwnik kámień, le heliotrape. KulUszDyk 10.