W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 22.01.2025
BRYŁOWATOŚĆ rzecz. ż
Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1764
Formy: lp M. bryłowatość; D. bryłowatości; B. bryłowatość; N. bryłowatością; Ms. bryłowatości; ~ lm M. bryłowatości
Znaczenia:
mat. »objętość bryły, tj. trójwymiarowego ciała fizycznego zajmującego ograniczoną, ciągłą część przestrzeni«: Bryłowatości ciał porownane między sobą mają się jak sześciany ich średnic, Bryłowatość więc słońca porównana z Bryłowatością ziemi będzie blisko iak 1,400000:1. Astr 23. [...] mámy z Geometryi, że powiérzchnie ciáł podobnych, którym powietrzé opór czyni, w ciałach większych są mnieyszé względém swéy bryłowatości, niż w mnieyszych [...]. HubeKocWstęp 220. Bryłowatość kazdego Graniastosłupa i walca rowna się produktowi z powierzchni podstawy przez wysokość 6. PopisSzk 22. Bryłowatość kazdego ostrosłupa i ostrokręga równa się trzećiey części produktu z powierzchni podstawy przez wysokość. PopisSzk 22. Graniastosłupy, walce, ostrosłupy i ostrokręgi maiące równą podstawę, a zakończone przez płaszczyznę od podstawy równo-odległą, w bryłowatości są rowne. PopisSzk 22. Graniastosłupy, walce, ostrosłupy, i ostrokręgi gdy maią rowne podstawy, bryłowatości ich są w stosunku wysokości, a gdy wysokość iest iedna, są w stosunku powierzchni podstaw. PopisSzk 22-23. Bryłowatość kuli równa się trzeciey części produktu z powierzchni swoiey przez promień. PopisSzk 23. Bryłowatości kul są do siebie w stosunku tróy-mnożnym srzednic lub promieni. PopisSzk 23. 1. Wynaleść powierzchnią i bryłowatość graniastosłupa, walca, ostrosłupa i ostrokręga. PopisSzk 23. 3. Wynaleść powierzchnią i bryłowatość kuli naprz. Ziemney, ieżeli na każdy stopień czyli gradus 15. mil rachować będziemy. PopisSzk 23. Docieczono podobnież i tego, że moc Elektryzacyi iest tém większá, im pręt, który się Konduktorém nazywá, má obszérnieyszą powiérzchnią, że pomnożénié powiérzchni bardziéy się przykłádá do powiększaniá téy mocy, niż pomnożénié bryłowatości. SchnElektr 14. Umieiętności te, czyli nauki, są wierszami chędogiemi opisane, i z sobą spoione, kropka, czyli punkt, kryska, czyli linia, płaszczyzna powierzchowna, a miąszszość, czyli bryłowatość bywa ostatnią. PerzMyśli 37.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: DL