Słownik XVII wieku

Słowniki:
SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SW nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1743

Formy: lp B. brygantynę; ~ lm M. brygantyny; D. brygantyn; brygantynów; B. brygantyny

Etymologia: <wł. brigantino 'okręt korsarski'>

Znaczenia:

Brygantyna (patrz Informacje dodatkowe)

»szybki i zwrotny dwumasztowy statek żaglowy często używany przez piratów«: [Kawaler Lotaryński] miał oprocz swoich trzy Galery insze, wyiechał tedy z Malty sámo piąt ku Barbanii brzegow szukaiąc Dragure, żeby się mogł z nim bić, áleć niedáleko od Tripolii nápadli ná Brygantynę iednę, y poimali ią [...]. AulRaczHip 110. Raguzański kupiecki okręt z Portu Mahon przybyły donosi; iż się w tamecznym porcie dopiero nayduią okręty: 1 szeręgowy, 1 przewozowy, dwie Brygantyny Duńskie, dwie Moskiewskie Fregaty; i tyleż Fregat woiennych Angielskich. GazWil 1771 16 6 nlb. Wkrótce, na ieziorze Mexykańskim uyrzeliśmy flottę podobną do tey która na brzegi nasze tych przyniosła rozbóycow. Mnostwo łodzi naszych, na próżną ią otaczało i ze wszech stron nagabało; zdruzgotane i zatopione uderzeniem tych ogromnych czołnow, pogrążyły na dno Mexykanów, któremi obładowane były. Złożona z trzynastu brygantyn, czyli naw woiennych. MarmKłokInk 96. Gdy dano znać, że materyały na brygantyny gotowe, które trzeba było transportować do wybrzeża 60 mil od materyałow odległego; a że kray do przewozu ciążarow bydła nie znał, więc to na ręku transportować potrzeba wyciągała RobJezHist 96. Kazał Kortez odwrocić wodę prowadzoną kanałami do miasta, bez którey byli nieszczęśliwi obywatele. Guatymozyn Cesarz Mexykański kazał zgromadzić do kupy mnostwo wielkie ludzi Amerykanow, w nadziei, że kilkanaście brygantynow Hiszpańskich zniszczy temi tłumami; zaczął się attak na wodzie, ale brygantyny pod żaglami pływaiące powywracały łodzie, rospędziły Mexykanow z wielką ich stratą ludzi, a Kortez został Panem wybrzeża, uznał ztąd Guatymozyn, że Hiszpanow większa ieszcze na wodzie przewaga, niż na ziemi. RobJezHist 97.