Słownik XVII wieku

Słowniki:
T (cyt. pod Brykam), L (bez cyt.), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1669

Formy: bezok. bryknąć; ~ cz. prze. lp m 1. os. bryknąłem; ~ cz. przy. pr. lp 1. os. bryknę; 3. os. bryknie

Znaczenia:

1. »o człowieku lub zwierzęciu, szczególnie o koniu: gwałtownie podskoczyć, wierzgnąć«: Tak upewniam: każdy koń, co portkom nawyknie, Zwłaszcza oklep, jeśli nań w pludrach wsiędziesz, bryknie. PotFrasz2Kuk II 504. A ieszcze iáko mowią (co do Rządow mieniá Ná Gorze y ná dole) kiedy ná Jeleniá Spadnie mała gałązka, áż nátych miást ryknie, Niech że go cáłá gałąź záwali, nie bryknie [...]. ŁosLut 17.

2. »parsknąć, prychnąć, zacharczeć«: Bryknąłem ich habe geschnarchet [...]. DobrGram 276. Przyidziesz do drugieo/ włáśnie iák do niemego słupá/ nie odpowie. od powieli/ to tylko bąkńie/ bryknie/ fuknie: ták/ że często nie ieden odeyść muśi Frustratus postulatis Nic sobie niespráwiwszy/ nic nie wskoráwszy. MałachAPam C4v. Starzeć slepy, oraz głuchy, Słaby, z nosa spędzić muchy Wszak z goła, nie zdoła: Jak bryknie, gwałt! krzyknie. BakaŚmierć D2v. MOśći Panie weteranie Dość swiat szumi, nim ustanie: Z tych szumow, rozumow Nabądzmy, niebłądzmy, Młody może, stary musi Bryknąć, bo go kaszel duśi: W tym leki z apteki Nie radzą; ba zdradzą. BakaŚmierć Dv.

3. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiBryknąłem ich habe [...] getrotzet. DobrGram 276. Brykam [...] bryknę. pochen/ schnarchen/ trotzen. tempêter; brusquer; étre brusque; faire quelque brusquerie [...]. T III 81.