▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ brzytwa balwierska: PO tym ty Synu człowieczy/ weźmi sobie noż ostry/ tojest brzytwę bárwierską/ [...]/ á ogol nią głowę swoję. BG Tt Ez 5, 1. Te, co widzicie, rany po mej brodzie [...] ani z krwawej bitwy Odniosłem, ale od balwierskiej brzytwy. MorszAUtwKuk 15. ▲ brzytwa francuska: Nie tábaki Hiszpańskiey iako teráz [...] nie Brzytew Francuskich, nie Zegarkow Londyńskich [...] náwozili do Oyczyzny dawni Peregrynanci. ChmielAteny II 2. ▲ kamienna brzytwa: Chrustus IEZUS dopioro [!] przed kilką dni národzone Niewinniątko/ pod owę się kámienną brzytwę ná krwi swey przelánie poddáie. BujnDroga 289.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ by po brzytwach, jak po brzytwach »bardzo ostrożnie, bojaźliwie«: Znacznie mu sie sprzeciwiali y słuchać go nie chcieli [przedstawiciele Moskwy]. Hetman obaczywszy ze zle musiał z niemi iak po brzytwach. MarchŚcibHist 37. Iák po brzytwách/ vide Boiáźliwié/ Ostrożnié. Kn 231. Czytelniku łáskáwy iáśnie obaczyć możesz, iáko to máteria sadowa o czárách y czárownicách záwikłána iest, y iáko sędzia w niey by po brzytwách ostrożnie má postępowáć. WisCzar 117. ◆ na brzytwy »na stracenie, na zmarnowanie«: Łaskáwie Czytelniku/ z temi postąp Rythmy Byś ich niedekretował do látryn ná brzytwy. KochProżnEp 122. Rychley [...] wozy poydą Morzem Nisz mnie z niewiastą, uyrzysz zyiączgodą, Tak wielką zsobą roznicą się porzem, Zebym wolał w grob, na brzytwy, na noze, Na Smierc zabitą nizli znią na Łoze. PotSyl 22. Skoro pomrzem [...] A potym zmartwychwstaniem, dzisiejsze tytuły Pojdą kędyś na brzytwy, pojdą na ceduły. PotFraszBrück I 263. ◆ choć przez brzytwy »nie zważając na przeszkody, trudności, bez względu na okoliczności«: Antoniani chcąc się mscić w tey dobie Zdradnych towarzystw, poydą choć przez brzytwy. ChrośKon 124.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● (war.) Trzebá tám stąpać/ iák po brzytwách. RysProv XV, 9. Jak po brzytwách/ po szydłách stąpáć. KnAd 554. Był to żart z Wć moim sercem w konfidencji małżeńskiej; ale widzę teraz, że z żartami jako po brzytwach stąpać trzeba. SobJListy 461. ● (war.) Tonący brzytwy się y deszczek rozpalonych chwyta. KonSRoz 73. Tonący brzytwy się chwyta. MikSil 318v. ● (war.) Jednym szydła golą, drugim brzytwy nie chcą. VerdBłażSet 82. Iednemu szydłá golą/ á drugiemu brzytwy niechcą. RysProv IV, 7. Jédnemu szydłá golą/ drugiemu i brzytwy nié chcą. KnAd 314. Mnie brzytwy niechcą/ komuś szydła golą. KochProżnLir 61.

◼ Przenośnie: ◼ Dniá onego ogoli PAN brzytwą nájętą przez te ktorzy są zá rzeką/ to jest (przez Krolá Assyryjskiego) głowę/ y włosy ná nogách: [...]. Y stánie się dniá onego/ że ledwie człowiek żywo krowkę/ albo dwie owce záchowa. BG Tt Iz 7, 20. ◼ [Mówi Śmierć] Już to tysiąc lat następuje piąty, Jako dalekie te[go] świata kąty Wszerz i wzdłuż ostrzem nieuchronnej brzytwy Pustoszę. PotZmartKuk I 635. ◼ [Mówi Śmierć] Iżem w Turczech była Przez te lata, wielem tam brzytwą pogoliła, Bom tu, w Polszcze, już była wyrobiła kosę. NędzBied 447.