W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 10.03.2022
CZADZ rzecz. m albo ż
Warianty fonetyczne: CZADZ, CADZ
Słowniki:
SStp (czacz; in. zn.), SXVI (czacz), Kn (czadz), T (czadz), L (czadz, czacz, czac; XVI-XVII w.), SWil (czadz, czacz, czac), SW (czadz, czacz) notują
SJP nie notują
Formy: lp M. cadz // czadz; B. uż. nżyw. czacz
Znaczenia:
»pieniądze lub podarki rzucane przez króla między pospólstwo«: Czadz/ Missilia [...] Sparsit missilia variarum rerum [...] Mittere missilia in vulgus [...] Missilia fortunae [...] quae à fortuna sparguntur [...] Antiochus illustris pecuniam spargens dicebat [...] Populus Romanus stipem spargere coepit [...]. Kn 94. Podárék od páná/ krola/ etc. Donatiuum [...] lege Czadz. Charisticum officialibus dabatur. Callistrat. Kn 732. Czadz, f. Geschenck, Schau-Stücke, die man unter die Leute wrift. piéces de largesse qu'on jette au peuple. T III 173. CAdz/ Missilia, orum [...] Gaaben eines Königs oder Fürsten/ So vnter das Volck geworffen werden. DasHünDict Pp4v.
Przenośnie: Zeby z was poźni Potomkowie pośli/ Z cnego cnotliwe pniaká látorosli. Rzuć w czacz Cukry/ y orzechy/ Zwykłe chłopcom to vćiechy. KochProżnLir 165.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: KS