Słownik XVII wieku

Słowniki:
L (XVI-XVIII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1626-1639

Formy: lp M. chłopówna; B. chłopównę; N. chłopówną; ~ lm M. chłopówny; B. chłopówny

Znaczenia:

1. »córka chłopa, rolnika, wieśniaka«: Borowski nazualsie chłopski syn Idiota ani pisac ani czytac nieumiał, grubian y prostak, chlopownę zonę tesz mial [...]. TrepNekLib 37. [...] Temu Syno[w]i Matysowemu dalbel pan wtey porebie dom zroliami przeciw dworoui na wsi, tamze chłopownę frankownę poiał A[nn]o 1628. TrepNekLib 40. [...] Iesli Slachcic Slachciąnkę niechpoymuie iesli Chłop chłopownę [...]. OpalKSat 19v. [...] Rodzą chłopow szlachcianki y szlachtę chłopowny. PotWoj 61. Czasem mówi [kasztelanic]: „Moja wojewodzaneczko!” drugi raz - „żeś chłopówna”. StanTrans 34 marg.

2.przen. »kobieta pochodząca ze stanu szlacheckiego, poślubiająca chłopa«: [...] sliachcianka co za chłopa idzie iusz chłopowną staiesię, bo kto rzecz cudną wpliugawa wtraci, iuszsie y ona społu znią pliugawą staie [...]. TrepNekLib 5-5v. [...] W sliacheckim domu zatem starasię [chłop] o zonę, Mnięmą[!] chcąc tym swą zakryc chłopską skorę onę Chłopęm ten postaremu ta chłopowną będzie [...]. TrepNekLib 12v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Ieśli Szláchcic/ Szláchciánkę niech poymuie/ Ieśli chłop/ chłopównę. DobrGram 567.