W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 09.10.2025
Znaczenia:1. »charakterystyczny, właściwy dla młodego chłopca, należący do młodego chłopca, młodzieńczy«: Inszy wszytek sposob żyćia ich [Francuzów]/ tym sie niemal od drugich narodow rozroźnił/ że potomstwá do śiebie/ aż w tákich lećiech/ kiedy żołnierską służyć mogą/ nie przypusczáią/ y synowi przed oycem/ w chłopięcym wieku/ przy obecnośći ludźi stać/ zá sromotę poczytáią. CezWargFranc 138.
Ták gdy się tęgim członki oćiągnęły splotem/ Nie dwoie są/ lecz dwoy kształt: ni chłopięce ćiáło/ Ni dźiewcze: y żadne się y oboie sstáło. OvŻebrMet 90.
Bo tám Phylius ptástwo/ lwá srogiego ktemu/ Ogłáskáwszy/ władnieniu wzdał był chłopięcemu [...]. OvŻebrMet 172.
[...] Stroy [u córki Liktusa i Theletuzy] był chłopięcy/ ále twarz/ iáko dziewczęćiu/ Ták przyiemnośćią/ mogłá służyć y chłopięćiu. OvOtwWPrzem 382.
Atoli jednak kiedy się co zepsuje albo obedrze, trudno nie dać naprawić. Jako i teraz tak panięcych jako i chłopięcych sukienek i botów dawało się oprawiać. ŁugowPodr 89.
[...] w chłopięcych latach niewdaiąc się pieszczoney Pallady w instytucyią. Udali się ochotnie do przykrey krwawey Bellony Pallestry. PasPam 85v.
Senator gdzieś rzymski w chłopięcym grał szyku, Żartując i dziecinno jeżdżąc na prąciku. GawBukBar II 137.
Porwie się [Hymen] prętko, á roboty one Wypádną z ręku, iágody pieszczone Wstyd swym rumieńcem oraz słońce zarzy, Włos nie tykány spuszcza się po twarzy Chłopięcey ieszcze. ClaudUstHist 51.
Lipsius poważny Autor w liście do Belgow 44 w Centurii 1. pisze, że w Bruxelli, za iego wieku ieszcze chłopięcego, pies brytan, albo Angielski, wziąwszy od Pana pieniądze, chodził do iatek mięsnych zkoszykiem plecionym, na szyi swoiey uwieszonym, dane sobie mieso od rzeźnika odnosił do domu [...]. ChmielAteny III 282-283.
NIEBIESKI albo BŁĘKITNY Kolor. po Czerwonym nad inne Szlachetnieyszy, denotuiący powietrze przezroczyste, Chłopięce lata, Piękność, Czystość; Pokoy, Swiętość, Nabożeństwo Znaczy Iowisza. Niebo, Sprawiedliwość, Rożność: komparuie się z Szafirem. ChmielAteny1755 I 375.
Bywał mój ociec często i mieszkiwał w Białymstoku, tam miał wielką łaskę u Branickiego, wojewody podlaskiego, a teraźniejszego kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego koronnego w chłopięcym wieku będącego, na ręku swoich nosił, skąd mu był barzo znajomym. MatDiar 391.
Tak jak Antoniusza syn w siedym miesięcy Urodzony, choć miał wzrost dwó-stopny chłopięcy, Ale mądrość, y dzielność w nadgrodę tey straty Na Oycowskie dostatnią miał Tryumwiruty[!]. HorMatSat 35.
2. »odnoszący się do pachołka, sługi, terminatora, należący do pachołka, sługi, terminatora«: Ja Samuel tu leżę, co mię Głową zwano, Któremu się, gdym co rzekł, ustawicznie śmiano. Pana swojego kochanie byłem tu niekiedy, Lecz gdym nieuskromione od chłopiąt miał biedy, Nie mogąc wytrwać stosów, szedłem spać pod ziemię; Nie budźcie mię, proszę was, złe chłopięce plemie. GrochWiersze 241.
Stroie były chłopięce: lice známięnite/ Pánnie y pácholęćiu práwie przyzwoite. OvŻebrMet 239.
Kiedy w domu zostaniesz lub będziesz przy panu, Pilno, proszę, przestrzegaj chłopięcego stanu. KrzywChłopBad 265.
Ostátnia mowi, jám się w wáchlarzyku Pięknym kocháła, gdzie miniaturá Postać Kuptda[!] niby w ołtarzyku [...] Moy Satyr wziąwszy wáchlarz w grube ręce, Iak iął wáchlowáć niby kowál miechem, Nieuwáżaiąc ná członki chłopięce, Rozumiał, że to z Pachołkiem Woyciechem, Zá pasy chodzi, złamáł kość słoniową, Rura zá rurę osądził wołową. DrużZbiór 533-534.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]