W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 22.04.2024
HAŁAS rzecz. m
Warianty fonetyczne: HAŁAS, CHAŁAS
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVI i XVIII), SWil (hałas), SW, SJP (hałas) notują
SStp nie notują
Formy: lp M. hałas // chałas; B. uż. nżyw. hałas; N. hałasem; Ms. hałasie; ~ lm M. uż. nosob. hałasy; D. hałasów; B. uż. nosob. hałasy
Znaczenia:
1. »wrzawa; tumult, rozruchy«: [...] Cesárzá v Iáńczár Agi/ gdzie się był z Pałacow vszedszy z chronił poimawszy obnáżono/ w koszuli tylko przez miásto z wielką zelżywością iego do Iedykuły Zamku záprowádźili/ támże vdawili [...] Ia záraz potym háłáśie byłem v Dánf[.] Básze Wezyrá teráźnieyszego/ chcąc wyrozumieć y Cesárski y iego Afekt przećiwko I. K. M. y Rzeczypospolitey [...]. BuntCara B3. W Woysku Muzyka trąbi w kotły chałas grzmot, krzyk. PasPam 59v. Iedziemy raz puszczą wielką az między lasem duza wies y słychac tam krzyk hałas. PasPam 154. Semenowie tez przyiechali. Przykazuie imze by mię słuchali że by się trzezwo chowali a Nierobili Hałassow. PasPam 163. Przyiechałęm do Warszawy gdzie zastałęm hałassy wielkie bo zgody nie było. PasPam 178v. Kozda Sessyia kozde kołowanie niebyło bez hałassow, Tumultow porywanaia się do szabel. PasPam 180. Hałasy rozruchy wielkie w Warszawie A tymczasem ukraina wszystka iak znowu w rebellią. PasPam 191v. Seymowali tedy przez całą zimę z wielkim kosztem z wielkięm Hałassem. PasPam . W nocy często, ile na przedmieściach, Litwa domy rabowała, stada zabierała, miastu naprzykrzała się, hałasy i tumulty robiła z wielkim rezydujących strachem. ZawiszaPam 221.
2.przen. »awantura«: Zę mną Samym o tez dobra ktore także trzymałęm po Bracie moim iakie wzniecili Hałassy. PasPam 285.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas