Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: HORYZONTALNIE, CHORYZONTALNIE

Słowniki:
T (horyzontalnie), SWil, SW (horyzontalnie), SJP (horyzontalnie) notują
SStp, SXVI, Kn, L nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1624-1639

Znaczenia:

»poziomo«: Przeto suponuję, że chcesz mieć tę część AB na łokci 10 i tę AC na łokci 5 z tą krzywością albo angułem CAB. Biejże gwoźdź w B i pal w D, daleko od B łokci 10 i ciągnij snurek E, ważąc go wagą F, aby stał prosto snur, horyzontalnie. AquaPrax 122. [...] wbiy igłę [...] w liniią południową [...] zrysowáną ná desce [...] vstawioney horyzontálnie, ábo poziemno [...]. SolGeom III 90-91. Rozdzieliwszy drąg dány G na 8 części náprzykład y postáwiwszy go pierwszym podziałem ná F záwieś tyle ciężaru ná końcu G bliszszym podstawku F, ile będzie potrzebá, áby drąg stánął w rowni horizontálnie, to iest poziemnie. SolArch 22. Powtore: miey wiádomy ciężar M, wiszący od wálca H. ktory niech będzie náprzykład funtow 18 Toż záwiesiwszy ná korbie CT Horyzontálnie, to iest pozięmnie postáwioney, ciężar trochę większy od iedney części ośmnastey cieżaru M, przydaway do niego, nowego ciężaru poty, poki nie przemoże ciężaru M [...]. SolArch 28. A chciałbyś áby oku ludzkiemu od tegoż kolossu ná 300. daimy łokci choryzontalnie oddalonemu, ná pozor niezdrobniała, ále wydała się trzyłokciowa [statua]. BystrzInfArch C1v. Ná iákiey rzeczy płaskiey ná przykład tablicy choryzontalnie położoney ocyrkluy kilka lub kilkanaście cyrkułow znacznych z iednego centrum, mnieyszych y większych niedaleko od siebie odleglyvch. BystrzInfAstron O1. HORIZONTALEMENT [...] HORYZONTALNIE [...] prosto iedno w drugie [...]. DanKolaDyk II, 130. Horyzontalnie, adv. nach dem Horizont. horisontalement. T III 454.