Słownik XVII wieku

Słowniki:
L, SJP notują
SStp, SXVI (?), Kn (?), T (?), SWil (?), SW (?) nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1620

Formy: lp D. ż Chrystusowej; lm D. Chrystusowych; B. nmos Chrystusowe; ~ odmiana niezłożona lp M. m Chrystusów; B. m nżyw Chrystusów; W. m Chrystusów

Znaczenia:

»właściwy Chrystusowi«: Tak rzekł Chrystusów uczeń, Jan błogosławiony, Srogiem na twarzy jasnej ogniem zapalony [...]. ArKochOrlCz II 92. Julian wybieglec cesarz, raniony na perskiej wojnie włócznią z nieba, krwie swojej garzcią z rany dobywszy na powietrze one rzucał, mówiąc: Zwyciężyłeś Galilejczyku, zwyciężyłeś! i ty chceszli, a maszli po temu władzę jaką w sobie, dobywaj krwie bezecnej twojej z rany, a obejrzawszy się na krzyż, który nad tobą stoi, mów: Zwyciężyłeś krzyżu Chrystusów, zwyciężyłeś [...]. BirkBaszaKoniec 264-265. Wszyscy się przed trybunał Chrystusów stawiemy, gdzie dobrą albo też złą zapłatę weźmiemy. BolesEcho 4.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ krew Chrystusowa: Naszego ulubionego kommilitona [...] krwie Chrystusowey konserwowała kąpiel. PasPam 86v. ▲ owieczki Chrystusowe »członkowie Kościoła katolickiego«: Piotr S. dla Owieczek Chrystusowych Siła biczow Ucierpiał. A ty Owieczki Chrystusowe drzesz z Skory rozpruszasz niszczysz. PasPam 196v.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ owczarnia Chrystusowa: Zacny Pasterzu, Swięciłes się na Pasterstwo Owczarni Chrystusowey Ia bym tobie y knieciey [!] Obory gdzie krowy Stoią niedał w kommęndę. PasPam 193v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ narodzenie Chrystusowe: W Mieście Karnutum, po Fráncusku Chartres była Stolica starożytnych Kapłanow Pogańskich y Czarnoxiężnikow, DRUIDAE albo DRUIDES názwánych, ná osobności w lesie mieszkaiących, ktorzy specie zmyśloney Pobożności, tę sobie u ludzi compararunt famam, że byli niby Legis Doktores, Młodzieży Institutores [...] Ci Druidowie ieszcze przed Narodzeniem CHRYSTUSOWYM, w tymże Mieście Karnocie wystawili byli statuę z nápisem Virgini Matri. ChmielAteny II 54.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ oblubienica Chrystusowa: Bá Iudaszu, wżdyć to oblubienica Chrystusowa prosi o to, zebrze, osculetur me osculo oris sui, a ty bez prosby, bez modlęnia się, do twarzy się P. IEZUSOWIY drzesz? tak to, kto poczciwy, to obyczayny, a grubiani naywięcey chcą zażyć konfidencyi. MłodzKaz III, 378.