W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2025
ZYBETOWY przym.
Warianty fonetyczne: ZYBETOWY, CYBETOWY
Słowniki:
T, L (XVIII), SW notują
SStp, SXVI, Kn, SWil, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1743-1745
Formy: lp M. m zybetowy // cybetowy; D. ż zybetowej; N. m zybetowym; ż zybetową; lm D. zybetowych
Znaczenia:
»dotyczący zybetu lub cywety, dziko żyjącego zwierzęcia drapieżnego, zamieszkującego głównie Afrykę, którego wydzielina ma przyjemny zapach«: MUSC, ou MUSQUE, subst. masc. (Parfum, qui est une espece de sang qu'on trouve dans la vessie d'un animal de mesme nom.) Moschus, i, m. PIZMO pachnące z męcherzyny zybetowey dobywane. DanKolaDyk II, 288. CIVETTE, subst. f. (Le parfum qu'on tire de la civette.) Zibettum, i, n. ZYBET pachnący balsam zybetowy. [...] Iest [t]o sok wonny ktory wyciskuią z iąderek ktore są między obiema błonkami moszen Zybetowych. DanKolaDyk I, 311. Cybetowy. Zibet-. de civette. T III 168. Zybetowy. Zybuczkowy. Zibet- de civette. zybuczkowe piżmo. T III 3067. Mężczyzni y kobiety, co dzień smaruią sobie włosy oliwą palmową, albo zybetową, lecz muszą coś do niey mieszać, bo wydaie zapach bardzo tęgi y nie przyiemny. HarpeWróbHist 333<343>.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: smak zybetowy (sz. zm.): Zaiąc zybetowym smakiem. WielądKucharz 181. Zrazy zaiąca zybetowym smakiem. WielądKucharz 183. ZYBET, zwierz zagraniczny, którego gustownie sporządzaią, dla czego znaydziesz w tey Xiążce niektore potrawy smakiem zybetowym gotowane. WielądKucharz 459. ▲ kot cybetowy »cyweta«: Cybetowy [...] kot cybetowy. Zibet-Katze. civette un animal. T III 168.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz zybet, zybuczek, zybuczkowy, piżmo, piżmowy, *musk II, muskusz.
Autorzy: ER, WG