Słownik XVII wieku

Słowniki:
SWil notują
SStp, SXVI (?), Kn (?), T (?), L (?), SW (?), SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1607

Formy: lp D. czułości; B. czułość; Ms. czułości

Znaczenia:

»czujność«: Lat dwie bez trzech mieśięcy Achilles też zacny/ A Pan wielki Monárchá Krol nász we wszem bácżny/ Smolensk ten w oblężeniu/ y w cżułośći swey miał/ Ktory mu iuż Bog nász sam/ do ręku ták podał [...]. OzimSzturm Aiijv. [...] Ten [ojciec króla] ábowiem w Krolewskich náukách, mądrze W. K. M. záprawia, przykładem śiebie sámego, wszelákiey cźułośći, ná wsze niebespieczeństwá pátrzyć, ćięszkie trudy ná sobie ponośić, zawáśnienia miedzy poddánemi pogłádzáć, vrázy Rzecżypospolitey napráwiáć, niebespiecżeństwom zabiegáć, pożytkow przymnażáć, gránic dostáwáć, y one znácźnie rozszerzáć vcży [...]. OzimSzturm Aijv. Nie vpuszczał nic I. M. Pan Hetman z zwykłey swoiey w dostawániu wiádomośći/ y w ostrzegániu ludzi czułośći/ gdy die 5. Iunij przybieżano dostawszy w Woysku Tátárskim kilkunastu Báchmátow/ dáiąc znáć/ iż iuż Tátárowie pod Stepanowcámi [...]. Pogrom A2v. Na miejscu mém zostawiłbym Jego Mści Pana kamienieckiego, który się tego chętnie dla przysługi u Waszej Królewskiej Mości podejmuje, i niebędzie pewienem na pilnej czułości jego nic schodziło. KoniecSListy 151. Ktoz to sprawił? [...] Bog per instrumenta Ordynansow Swoich przez ręce y dzielność woyska Przez fatygę y czułość dobrych wodzow. PasPam 139.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● (war.) Koń cudny y dobry/ ma mieć te seść sztuk. Cudne trzy: Kark/ Nogę/ Oko. Dobre trzy sztuki/ Wolną gębę/ Pewne nogi/ Czułość. PienHip 6. Koń ma być czuły/ nog pewnych/ y gęby wolney. RysProv 43.