Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1640

Formy: lp M. dłoń; D. dłoni; C. dłoni; B. dłoń; N. dłonią; Ms. dłoni; ~ lm M. dłonie; D. dłoni; B. dłonie; dłoni; N. dłoniami; Ms. dłoniach

Znaczenia:

1. »część ręki zakończona palcami«: ktore Chiromancistowie obserwuią ná dłoni ludzkiey są 4. princypalne. Jedna linia życia álbo serca, ktora od palca śrzedniego ciągnie się przez śrzodek dłoni. Druga linia náturalna álbo głowy, ktora w poprzek dłoń przez śrzodek przecina. Trzecia linia wątroby ktora od śrzedniego palca się ciągnie, ále na bok dłoni się kieruie. Czwarta linia śledzionowa, ktora bliżey pálcow, á wyżey linii náturalney dłoń w poprzek przecina. BystrzInfAstrol 9.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ dłoń boska:

a) »miara długości zróżnicowana regionalnie i czasowo odpowiadająca szerokości dłoni - części ciała, równa trzem lub czterem calom; ok. 75-100 mm«: Ná ogniu przypráwnym/ ktory vczyniony ná tym plácu/ był ieden słup kwádrátowy/ wysoki ná 15. dłoni/ ná ktorym był położony okrąg/ iákoby ná kształt kámienia/ á ná nim nápisano. IN VLADISLAI MANIPVLO VICTRIX TRIVMPHO [.] RelNar A3v. Druga Piędź iest: ktorey vżywáią Geometrowie; y ráchuią wniey trzy dłoni, á wdłoni cztery pálce. Pálec záś ma wyrownáć calowi iednemu, iákich łokieć Krákowski liczy 24. SolGeom II 144. 2. Dłoń, záwiera w sobie 4. cale. 3. Piędź, ráchuie w sobie 3. dłoni, á 12. cali. 4. Stopa, ráchuie w sobie 4. dłoni, á 16. cali. 5. Łokieć, ráchuie w sobie 2. piędzi, á dłoni 6. á cali 24. BystrzInfRóżn Z.