ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 10.07.2025
DAL rzecz. ż
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: non ante 1622
Formy: lp B. dal; dalą
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiZdarz, niech w rzeczach niepewnych nie szukam pewności, Niech w dalą nie zachodzę od Twojej światłości. ArciszLamBar I 387-388.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: w dal »daleko«: Co się tycze strzelania, strzelają nieźle w dal, choć nie tak, jako kolobryna wyżej mianowana. AquaPrax 84. ▲ na dal »daleko«: Cnota sama wszędzie i zawsze szczęśliwie panuje, przezornie rozkazuje, szyroko i nadal władnie, zgoła przy niej wszytka wiara, posłuszeństwo i powaga. MałpaCzłow 269. Jak byś widział Wulkana, gdy ognista kosa Zhukaną grzywę jeżąc pod same niebiosa Z Etny huczno wypada; samym ogniem pryska Popioł, głownie, pioruny, y nadal, y zbliska Na wszystkie miece strony, toż siarczyste rzeki Strasznym grzmotem, wytoczy z rozdartey paszczęki Nikomu nie przepuści, nikogo nie minie Kogo ta szarga zarwie, bez pochyby ginie [...]. GośPos 8. [...] tak właśnie iako promienie słoneczne odbiiaiąc się od waporów czynią tęcze, czynią na wschodzie y zachodzie obłoki białe, y iedne nad drugie świetnieysze, a długi nieba przeciąg zabieraiące, albo iako na brzegu morskim patrzący na słońce za morzem zachodzące widzi na powierzchności morza światło migocące się y na dal rozciągaiące się. BohJProg I 36. Są ludzie, ktorzy na dal coś się bydź widzą, z bliska nic się bydź nie zdaią. CoqMinNic C5. ▲ na dal »?«: Ledwo bowiem Siemieński, starosta dębowiecki, starej laski marszałek, zagaił sejm, zapraszając posłów do elekcji nowego marszałka, natychmiast dały się słyszeć liczne głosy nie pozwalające przystępu do wetowania, z przyczyny, iż między posłami znajduje się senator, który bez pomięszania stanów i szkodliwych na dal dla stanu rycerskiego konsekwencji w Izbie Poselskiej zasiadać nie może. KitPam 57. Tę subtelną odpowiedź wzięto za radę, iż trzeba zgubić Piotra, chcąc siebie i Katarzynę na dal od wszelkiej jakiej mogącej wybuchnąć za żyjącym Piotrem rewolucji ocalić. KitPam 99.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Z DALE
w funkcji przysłówka
Formy: z dale
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiCo Florenc obáczywszy iż iuż nie dáleko niego á sam tylko był/ obroćił k niemu swego konia ránnego/ z drzewem się swym zástáwił/ ku ktoremu Alámpath z wielkiego zápędzenia/ drzewem swym uderzył/ ták że się obádwá bárdzo dobrze trafili/ y ták mężnie w śiodłách swych śiedźieli że się im obie drzewie spadáły/ przoto się wnet do mieczow swych tárgnęli/ á ku sobie ták mężnie śiekli że się ná nich kirysy pootwierały/ támże Florenc sztychem ugodźił w twarz Alámpátgowi/ á przebił mu przez oko áż do mozgu/ od ktorego rázu Alámpath z konia spadł á Florenc widząc z dále Pogány k sobie bieżące/ niechćiał więcey ufać koniowi swemu/ ále wnet zśiádszy z swego poimał koniá Alámpáthowego ktory był godzien tyley wági srebra/ ile sam záważyć mogł/ tákiey cnoty ten kos był. HistOt F6v.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

Patrz z dala.
Autorka: AW