Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»kopiąc w ziemi natrafić na coś, znaleźć coś«:

Rekcja: czego

Dokopáć się czégo/ Perducere fossas in altitudinem [...] Refodere [...] Si vlli essent inferi, iam illos auaritiae & luxuriae cuniculi refossident, dokopáły/ doszły/ otworzyłyby ie podkopy [...] v. Dobieram. Kn 133. Computatis computandis, defalcatis defalcandis na wszelkie Vnkoszty pewnych 18000 zysku mi się okroic moze co rok. A cosz kiedybysmy się zrzodła dokopali. OpalKListy 190. Tymon kopie długo i już niemal powątpiewa. Alec przecie dokopał się i rzecze: "Czym jest na jawi, czy mnie sen bawi? Coś mi się błysnęło". OpalŁCoś 297. Ledwiem się dokopał gruntu. Ich habe kaum den Grund der Mauer ergründen können. DobrGram 451. Pycha naprzod dom zbudowała wkturem, Mieszkacby mogła wzgardziwszy namioty, Pycha y Miasta opasała murem, Gdzieby się wszelkie lągnęły niecnoty, Zawarszy iako w iatce: pod ponurem, Ludzi Tyrannem: tustanął wiek złoty, Za niem zelazny zaraz idzie w tropie, Skorosię w ziemi złota swiat dokopie. PotSyl 21. WPadł w doł Lis, gdy się pod niem pierwsze pietro złomi Ták bywa, kogo smáczny, kąsek ułákomi. Dla káczki wpadł w niewolą, nieszczęsna garść pierza, Co zbawiłá wolnośći, swobodnego Zwierzá. Nie dostániesz drábiny, oprocz śmierci samey Ktoraby Lisa z mokrey, mogłá dobyć iámy. Iuż w niey musi iáko bobr, bo trudno wyskoczyć? Poki się nie dokopie grobu, ogon moczyć. PotPocz 105. Czekaiąc proszą śmierci w utrapieniu [...] podobni onym, co ná skarb chciwemi A nie mogą się dokopać go w ziemi [...]. ChrośJob 18. Przeciesz tam Geografow ciekawość Krolestwá Borno y 7. dociekłá Prowincyi, Wielki tu defectus wody, ták dalece, że dni 8. uiechawszy żadnego nie obaczysz źrzodła: choć kopáno studnie, tedy słoney dokopáno się wody [na Saharze]. ChmielAteny II 631. Dokopuię, v.m. F. dokopię. die Erde vollends ausgraben. achever à bécher, à creuser. § dokopię dzisiay rowu tego. dokopać się czego. mit Graben bis an etwas kommen; ausgraben. creuser la terre jusqu'à; déterrer, tirer de terre. § zakopanego skarbu dokopać się nie mogę. T III 242.

*DOKOPANY SIĘ
im. przym. bier.

Formy: odmiana złożona lm Ms. dokopanych się

Znaczenia:

»znaleziony wskutek kopania w ziemi«

◼ Przenośnie: ◼ Iáwno tedy iest/ iż to pokázowánie według wszystkich stárych Istorykow/ Ze Iaphetczykowie po wszystkiem świecie, gorę nad wszystkiemi otrzymali: y ze wszelkie bunty Chamianow (prawem Bożem Iadamowi na podbiianie ziemie danem: á od niego przez Setha y Iapheta wziętem) zaraz po śmierci Noego gromić poczęli: y nieprzestali aż ten VIII. Pan świata Egypt, y Azyą podbiwszy, wszystkę ziemię vspokoił) y tym podobnych rzeczy/ nie iest przeciwne Bibliey S. kto ią dobrze uwáży: ále tylko nieznośnem Máchinom ná niedokopánych się fundamentách pomienionych iey słow pobudowánym; pokazuiąc (iák żywą prawdę) kędy ktory z wyliczonych Gen. 10. Iáphetá/ Semá/ y Chámá potomkow osiadł y Pánował. DembWyw 73.

[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]