Data ostatniej modyfikacji: 08.03.2019
DOSYT rzecz. m
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. dosyt; D. dosytu; N. dosytem
Znaczenia:
1. »uczucie zaspokojenia głodu«: Dosyt. [...] 2) Erfättigung. [...] satieté, rassasiement [...]. T III 263.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: jeść do dosytu: ieść do dosytu. sich fatt essen. manger tout son soul. T III 263.
2.przen. »uczucie zaspokojenia jakichś potrzeb lub pragnień«: [...] gdy Natury wedle Ani w odzieniu, człowiek, w piciu, ani w Jedle Inszego natym Swiecie szukał sobie bytu Okrom przyrodzonego dla Ciała dosytu Ziemia tesz dobrowolnie, bez ludzkiey ciemięgi [...] Czyste zboza rodzieła [...]. PotWoj 2. Zadna rzecz naywyszszego, doysc nie moze szczytu Gdzie by mogła mocno stac: zadna rzecz dosytu Nie ma y skoro w gorze swey stanie nadzieie Tesz ią koła, tesz nazad cofaią Koleie [...]. PotWoj 106. Nie ma Arsina w radosci dosytu, Ze iutro uyzry [!] na Marach Dauleta [...]. PotSyl 39. Nie zna skępiec dosytu, owszem, więcej chuci Rośnie mu do pieniędzy, i dopiero zruci, Dopiero z jego zbiorów szkatuły się krztuszą, Skoro mu rozum z ciała śmierć wyrzuci z duszą [...]. PotFrasz2Kuk II 473. Podźcie błogosławieni i echem wesołem Krzyknicie alleluja a potym za stołem, Pełnym wszelkich przysmakow i wszelkich roskoszy, Siędziecie, ktorych żaden dosyt wam nie spłoszy. PotFraszBrück II 83. Káżda rzecz ma swoy dosyt, sámá tylko iedná Łákoma żądza złotá bez gruntu beze dna. PotPocz 219. Dosyt. 1) Zulänglichkeit, Gnüge [...] sufisance [...]. T III 263.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: do dosytu: Dosyt. 1) Zulänglichkeit, Gnüge [...] sufisance [...] 1) nigdy nie ma pieniędzy do dosytu [...]. T III 263.
3. »nadmiar«: Dosyt. [...] Uebermass, Zugabe. [...] 3) surmésure. [...]. T III 263.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: bez dosytu: Béz dosytu [...] Citra satietatem [...], Citra fastidium [...]. Kn 21. Dosyt. [...] 3) Uebermass, Zugabe. 3) surmésure. [...] 3) bez dosytu, dosytem mierzyć. T III 263.
Znaczenia niepewne:
1 lub 2: Násycenie/ syt/ sytość/ dosyt. Satietas cibi, vitae [...] Satias [...] Ad satiatem: cum satiate: fessus satiate videndi [...] Saturitas [...] In expletione naturae summi boni finem consistere [...] Saties [...]. Kn 479. [...] nie chce rzecz podatków pospolita składać [...]. Nie paliłaby orda lwowskiego przedmieścia, Kiedyby milijony te przez lat dwadzieścia Rządem szły; lecz ogniowi nie nastarczysz słomy: Żadnego nie ma człowiek dosytu łakomy. PotMorKuk III 201.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
DOSYTEM
w funkcji przysłówka
Formy:
Znaczenia:
»dostatecznie«: Ze Pharsalia Pompeiego zgniecie Nie on ale my wszyscy tego chcemy Od ktorych, w Rzymskim naymownieyszy Swiecie Gdy się dosytem Wodza naszczypiemy Cicero wielkim stawa Oratorem [...]. LucChrośPhar 206. Obiedwie strony przy płaczu obfitem Iuż się nácieszyć niemogą dosytem. ChrośZbiór 178.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]

Patrz syt I, sytość, sytność, nasycenie.
Autorka: RB