Słownik XVII wieku

Znaczenia:

łączliwość z czasownikiem, przymiotnikiem i przysłówkiem »dwa razy«: A iesli będą iákie rány w ięzyku/ tedy weźmi źiela/ ktore zową Krwáwnik/ á po Láćinie Millefolium, z ktorego stłuczonego sok wyćisnąwszy/ onym te rány nápuszczáć ábo przemywáć dwákroć ná dźień/ á poki się nie zgoią/ nie dáwáć owsá áni ięczmieniá koniowi ieść dla vráżenia/ ále tylko otręby pszenne ábo ięczmienne/ bo żytne są szkodliwe wnętrznośći iego. DorHip II N. Wychodząc z cerkwi, rzucił dwa kroć Ofanasy, Kanclerz, Hosudarowi przez głowę garścią portugałów i dziąg złotych i pozłocistych, z herbami hosudarskimi. NiemPam 50. Co stąd pochodzi, iż na poselstwo, z zjazdu lubelskiego posłane, ten respons in vim satisfactionis i sprawy tej odnieślichmy, że tym nas upewnił KJM., że jako o odmianie tego królestwa, tak i o praktykach z nikim nie zamyślał. Ja zaś, że o tej odmianie trzykroć, a z strony praktyk dwakroć zaciągi były nie jedno przypominałem i zadawałem, ale i probacye ukazałem, które, że się ludziom zdały niedoskonałe, tym się działo, żem chciał, aby to tylko sam JKM. rozumiał, i stąd, że na zjeździe lubelskim z tych pism elucydowanych i dokumenty potwierdzonych miałem każdego, ktoby tego potrzebował, informować Teraz to jeszcze przydam. MPanowie, źe nie tylko dwa, ale już to trzeci z strony praktyk, a zatym już czwarty odmianie dokument nastąpił. ZebrzFundCz III 336. Dwákroć tedy Fráncuzowie z wielką swoią szkodą odpędzeni/ coby dáley dźiáłáć/ ięli rádźić/ tych co byli mieysc położenia swiádomi/ záwołáli/ z ktorych wyrozumieli/ iáko wyższy oboz leżał/ y co zá iego szańce. CezWargFranc 206. Dobrześ przypomniał, bo one chleby, dwakroć mnożone z ludzkiej potrzeby, bawią myśl moję, anim ja więcéj, siedząc na sienie, widział tysięcy. MiasKZbiór 114. PIelgrzym ieden widząc tákie iego vżalenie nád potrzebuiącymi/ chćiał go sprobowáć/ á oblokszy sie w stárą suknią/ szedł do niego gdy on wychodźił áby chore náwiedzał/ ktorzy w szpitalu leżeli. Abowiem dwákroć y trzykroć ná tydźień chadzał tám/ y rzecze do niego. Zmiłuy sie náde mną bom iest więźień. ZwierPrzykład 335. Zátym dwákroć ránę każdego dniá opátrzyć/ Sztychflastr ná nię kłádąc/ á w ránę sztychową/ Bálsamu/ niżey opisánego/ z Biedrzeńcu wpusczáć. SyrZiel 82. Anoż niemniejsze mordy wojska francuskiego W Apuliej poznacie, dwakroć pobitego. ArKochOrlCz III 37. Dwákroć/ dwá razy/ Bis [...]. Dwákroć do roku rodzące drzéwo/ ziemiá/ etc. Bifera arbor [...]. Dwákroć/ wé dwoynasob więtszy/ cudniéyszy/ etc. Duplò maior, etc. Kn 155. Fárbowány/ [...] Dwákroć fárbowány. Kn 173. Kto z niepewnej przygody przed czasem się smęci, Dwakroć cierpi, we dwoje powróz sobie kręci. PotFrasz2Kuk II 258. Tym sposobem przed lat 20. z wielkim podźiwięniem wielu Turkow w Konstántynopolu, opoẃiedźiałem wysokość Pirámidy Hieroglificzney, nád ktorą nie ma pięknieyszey stárożytnośći Konstántynopol; przemierzywszy iey ćień po prostu ná źiemi, w ten właśnie czás, kiedy Słońce było wysokie od Horizontu stopnioẃ 45. Ná ktorą wysokość Słońce wstępuie wtámtym Mieśćie dẃa kroć ná każdy dźień, od dniá 20. Lutego do dniá 19 Octobrá. SolGeom II 41. Rad widzę żywą twarz twą, ale, rzekszy szczerze, Dwakroć mi się weselsza widzi na papierze. PotMorKuk III 263. Oby licżbá Nioby z mego wyszłá byłá Zywotá! żebym dwa kroć siedmioro zrodźiłá Mátká dźiatek! SenBardzTrag 116. Ná wiazd Tych Ich MM. do Zamku Łańcuckiego, ktory był w Piątek, z dźiał dwunastu, pułkártánia, ktorych było dwánaśćie ná wał wytoczonych, dano ogniá dwákroć, to iest, 24. rázy. CzerDwór C2. A iż mieli zwyczay po zwyćięśtwie ná ofiarę bogom swym więźnia co nayzácnieyszego palić: Hirkasa Szlachćica Maydeburskiego, ná ten czas więźnia, przez miotanie losow ná ofiarę wybrali, ále od znajomych pogan dwakroć był wyproszony; á gdy y trzeći raz jednostaynie nań los padł, sam śię ná ofiarę dobrowolnie poddał. HylInf 33. [Św. Tekla] Znowu w Antiochii wyznaiącą się bydz Chrześcianką, między lwy dzikie, y niedzwiedzie wygłodzone dwakroć nago wrzucona, nog iey lizaniem od nich szanowana. ChmielAteny III 198. TYGODNIE u Hebrayczykow zowią się często SABBATA, iako extant przykłady w Literze Pańskiey, iako to Faryzeusz mowiący: Ieiuno bis Sabbato, że Post obserwuię dwakroć nie w Sobotę, ale dwakoć na Tydzień. ChmielAteny1755 I 188. Dwakroć, Dwakrotnie, adv. 1) zweymahl. 2) noch einmahl so viel, so sehr. 1) deux fois. 2) doublement; une fois autant qu'il faloit. § 1) dwakroć do roku rodzące drzewo, pole. 2) dwakroć sposobnieyszy. T III 291. ROwnonocnik tak na dwie części kulę dzieli, Byśmy z nich Południową, i Pułnocną mieli. Zowie się od zrównania, które on sprawuie Dnia z nocą, gdy nań Słońce dwakroć w rok w stępuie. GiecyZiem 9. Przeto w Kraiach między Tropikami położonych, dwa kroć na rok Słońce goruie. SzybAtlas 10. Jam mysz nocna, mowię szczerze, Vivant szczury, gdy dzień zgaśnie, Niechay w koty piorun trzaśnie, Odpowiedź składna nie podła Dwakroć go z śmierci wywiodła. FontJJakubWBajki 53. Przyrzekam, i przysięgam daley, że ich ani pisać, ani drukować, ani znaczyć, ani ryć, wyrzynać, lub sztychować, ani będę, ani każę, bądź to na drzewie lub na kamieniu, z kądby widome znaki, lub piętno litery okazywać się mogło, chociażby to nawet przewrotnie znaczyć miało, a to wszystko, nie pod ladaiaką karą, ale pod przecięciem gardła moiego, pod wywleczeniem mi ięzyka z gardła, pod wyrwaniem serca moiego lewą piersią, i tak na piasku brzegu morskiego, na odległość liny statkowey od wody: gdzie się dwakroć w dwudziestu cztyrech godzinach morze wzdyma i opada, porzuconym będę, niechay trup moy będzie na popioł spalony, popioł zaś ten, niechay po wirszchu ziemi rozrzuconym będzie, a to, żeby naymnieyszego szczątku, ani pamięci po mnie między mularzami, niezostawało. Tak mi dopomoż Panie Boże.!–. PerzMyśli 21. Pod czas obrzędow podwyższenia Papieżow na stolicę Piotrową w Rzymie, Dyakon Papiezki ubrany w Dalmatykę, trzyma coś nakształt tyczy y cienkiey y długiey, na końcu ktorey len rozczochrany wisi, ten ogiem podpalony, gdy w mgnieniu oka spłonie, na tych miast Dyakon Apostolski wielkim głosem zawoła: sic transit gloria mundi, tak przemiia chwała świata, Co dwakroć powtarza, daiąc znać, iż naywiększe pompy y okazałości, nie są tylko znikomym dymem y prędko w Nic obrocone. CoqMinNic B6v.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ po dwakroć »dwa razy«: Weźmi trzy głowki czosnku/ garść ruty/ háłunu tłuczonego łotow sześć/ stárey słoniny funtow 2. rospuść y zmieszay/ włożywszy też do tego łayná końskiego świeżego/ á co dźień po dwákroć przywiiay. DorHip II Piv. Iałmużny hoyne czyniąc Tyberyus Cesarz po dwákroć/ skryte skárby náydował. ZwierPrzykład 342. Po dwá-kroć/ po trzy/ etc. vide Dwákroć. Kn 718. WLaśnie iako po dwákroć w roku/ Slonce ná firmámenćie niebieskim/ aequinoctialnego Cyrklá śię dotyka y on przebiega/ ták tesz tym swoim biegiem y przerzynánim spráwia/ że podwákroć/ po cáłym swiećie/ porownánie dniá z nocą bywa/ naprzod ná poczátku[!] Wiosny/ potym gdy Ieśien nástępuie/ stáwa się to ostátnie po dług nowego Kálendarza 22. podług stárego záś 12. dnia Wrześniá/ około godź. 28. min. o 11. po południu. FurUważ G3. Prędko po nich Korecki, mając siostrę drugą Niefortunnych Mohiłów, nad tąż właśnie strugą, Chcąc szwagra Aleksandra stwierdzić panowanie, Który był Turków z Tomszą wybił niesłychanie, Wpadł w sidła Imbrajmowi, okrutnemu baszy. Tak po dwakroć w Wołoszech porażeni naszy. PotWoj1924 19. Naszczwaliśmy zwierza gwałt: lisów dwanaście, zajecy koło czterdziestu, borsuków, a wilcy po dwakroć nam uciekali; zabawiwszy się dni 14, nazad wróciliśmy 17 Praesentis do Rohotnéj. ZawiszaPam 155. Niechcę być uprzykrzonym wyliczaniem Imion zacnych do krwi godnych Cetnerow reguluiących się, bo te są same, com namienił. Azali po dwakroć niemal Potoccy, ále po trzykroć nie maią Rzewuscy tego zobopolnie honoru do siebie należeć? DanOstSwada 10. Rokosz Zebrzydowski o co podnośił? z Moskwą i Szwedami podwakroć i Turkami Choćimska jak woyna zakończona? ŁubHist 109y. [Planety] Około słońca krążą: bo się od niego do pewnego terminu po dwakroć oddalaią, y po dwakroć zbliżaią y z nim się łączą, nim do teyże samey gwiazdy powracaią: Obacz Figurę 1. BohJProg I Wstęp 9. [Trzęsienie ziemi] W Genewie po dwakroć ponowione, ale nie tak silnie[!] iak pierwsze. BohJProg II 132. Ah! iak mało potrzeba do dobrey odzyskania myśli, wierzył że by kto że Genowefa ten dar dobroczynny z wielką przyieła radością, zatarłszy przeszłych zgryzot pamięć. Ukontentowanie Tey pierwszey Łaski powiększało się codziennie, widząc po dwakroć na dzień przychodzącą łanie, inney niemaiąc nadgrody, nádwiąskę ziołek, ktorą Jey sama przysposobiała. CerOkol 61. Przypominam sobie, żem podwakroć był usuniony na examinie od święcenia, nie umieiąc zgłębić argumentow; de gratia concomitante, efficaci et sufficiente, iako też zliczyć opinii, czyli Aniołowie, którzy iedli z Abrahamem i Lotem, mieli ciało, albo zdawali się tylko ieść, a w rzeczy samey nie iedli. KossakKsiądz 83. Traiedya także Sparta, przez sławną Poetkę Cowley napisana, była z wdzięcznością przyięta, zaś Inchbald odebrawszy po dwakroć za dwie sztuki, teatralną palmę, teraz doświadczyła niesmaku ku trzeciéy, tak że od razu upadła. ForStan 24. ▲ dwakroć razy »dwa razy«: Mieysce do spánia niechay nie smrodliwe będźie, ále owszem czyste wonieiące y ze wszytkich stron vtkane y opatrzone dobrze, żeby śię w nim powietrze morowe zakráść nie mogło, do tego áby ná káżdy dźień, przynamniey zedwákroć razy czym pachniązym[!] kadzono, żeby śię powietrze tam będące czyśćiło y nápráwiało. LubiecKsiążka Dv.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● (war.) od przysł.: Dwa razy daje, kto prędko daje. Dwa kroć daje kto rychło; a trzy kroć, kto ochotnie. FlorTriling 24. ● (war.) od przysł.: Dwa razy daje, kto prędko daje. dwa kroć daie kto prętko daie, a trzy kroć kto ochotnie T III 204. ● (war.) od przysł.: Dwa razy ginie, kto swoją bronią ginie. Dwa kroc ginie, kto swą bronią ginie. JaśDict 116.

Znaczenia:

1. »składnik liczebników wielowyrazowych, który oznacza, że liczbę określoną przez liczebnik stojący po nim należy pomnożyć przez 2«: A iesli ich będźie więcey/ tedy tákże masz o nich rozumieć/ iákom ći pokázał, vczyniwszy nád czwartą kropeczkę áby prze[z] to znáć było/ iż to iest czwarta od pierwszey, ná ktorey bywáią tyśiące/ ná przykład nápisano będźie 2'314'567. iż tedy iest napierwsza tá pod kropką/ á pierwsza iest záwsz[e] sámá przez się rzeczesz tedy iż są cztery przez się/ á że kropká nád nią iest/ to muszą bydź tyśicące. Ná drugiey pośćie podle tey kropki/ iż záwsze dźieśiątki/ rzeczesz iż tá iedná waży dźieśięć/ tá záś 3. waży trzy stá/ tá záś 2. waży dwá tyśiące/ wymowisz tedy tę liczbę ták/ dwákroć tyśiąc tyśięcy (względem drugiey kropki trzebá mowić kroć) trzy stá czternaśćie tyśięcy (ile kropek tyle rázow tyśięcy wymieniáć) pięć set sześćdźieśiąt y śiedm. GorAryt 5-6.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ dwakroć sto tysięcy »200 000«: A teraz kupcy wszelácy/ Włoszy/ Niemcy/ Szoći/ ále y Zydowie náwet/ pod płásczykiem práwá mieyskiégo/ zá kopę dostánégo/ więtszéy praerogatiui bydź chcą/ niż stan szláchetcki: y ten náwet co ośiádłośći nie ma/ do[!] stá do dwu kroć stá tyśięcy towárów przywieźie y wywieźie/ nic nie dawszy/ áni przyśięgi nie czyniwszy. CikSSpraw 10. [...] a cokolwiek się z retent wszelakich i z kwart nowych, także inszych podatków tam moskiewskich zbierze (w czym super quotam pilne oko mieć trzeba), po odesłaniu do Lwowa dwóch kroć sta tysięcy zł, gdyż jedno telko sumy z retent tam dezyderowano, aby ostatek do Bydgoszczy nieodwłocznie odesłano było, pilnie a skutecznie staranie uczynić mają; a jeźliby staranie ich skutku nie brało, protestować się mają. AktaPozn I/1 436. Prosiemy przy tym o to, abyś W. K. M., p. n. m., jm. p. podskarbiemu koronnemu z tych piniędzy, które do rąk jm. pod sejm i po sejmie są oddane, tudzież też z retent, które do Radomia zniesione będą, po oddaniu dwukroć sta tysięcy zł do Lwowa (gdyż jedno tylko sumy z tych retent tam dezyderowano) ostatek tychże retent wedle namowy sejmowy do Bydgoszczy zupełnie i nieodwłocznie odesłać rozkazać raczył, żebyśmy za tym odprawienia skuteczny i zupełny zapłaty wojska smoleńskiego pewni być mogli; [...]. AktaPozn I/1 438. Sumá wszytkich byłá głow Helweckich dwákroć sto sześćdźieśiąt y trzy tyśiące/ Tulingow tyśięcy trzydźieśći sześć/ Látobrygow czternaśćie/ Raurakow dwádźieśćia trzy/ Boiow trzydźieśći dwá/ z tych do potrzeby/ ná tyśięcy dźiewięćdźieśiat y dwá. CezWargFranc 18. Tárquiniusz Priscus dał ie zbudowáć: á rozprzestrzenić Cesarz Octauianus/ Tráiánus y Helio Gabalus. mogło sie śieść ná tych tám mieyscách wyniosłych ludźi dwákroć sto tyśięcy y sześćdźieśiąt tyśięcy. CezPiel 12v. W pieniądzach zaś Dwakroć Sto tysięcy złotych polskich na Rokach abo leżęniu Xiąg Ziemskich Bełzskich, a in deffectu tego oboyga w Grodzie Bełzskim u Xiag Grodzkich w Poniedziałek po Sw. Janie Chrzcicielu blisko przyszłym w Roku teraz nastempuiącym 1643 przypadających. InterZamKoniec 359. Owá po klęsce od Attile wziętey/ ták śię Włoska Ziemiá zbudowáłá/ że teraz y Cesarz Turecki/ by ze dwiemá kroć stęm tyśiecy ludźi przyćiągnął/ miałby co czynić/ niżby ktorego Miástá dobył. GórnDroga Fij. Iák ieno Grecki Białograd opánowáł/ záráz śię námyślił y przedśięwźiął/ iákby Záćiąg uczynił przećiwko słáwnemu miástu/ y cáley wyspie Rhodis/ á ták sam w własney osobie/ ná początku Czerwcá 1523. Roku w drogę śię puśćił/ z czteremá set Okrętow/ y zdwákroć set tyśięcy Turkow/ wioząć[!] zsobą wielkie mnostwo potężnych Kánonow y wielkich dźiał/ żeby temi ná ostátek Bászty/ Wáły/ Mury zfortycámi obaláć mogł. FurUważ E2v-E3. Na tym tedy stanęło, aby ci kupcy, co mieli dać dwakroć sto i trzydzieści tysięcy, dali spełna trzykroć, materyj zaś, sukien i różnych fantów wziąć u miasta za kilkadziesiąt tysięcy; ostatek na zastaw dostawać. SobJListy 43. Trzeći Diarbekier, álbo Mesopotamiey. Ma Intraty doroczney Million dwákroć Sto Tyśięcy/ Sześćset/ Sześćdźieśiąt áspr. y dźiewiętnaśćie Sandźiakow pod posłuszeństwem swoim/ y drugich pięć/ co Turcy zowią Hukinmet, to iest/ wolnych Pánow. RicWielJMon 63. NA Summę Elbląską dwoch częśći na Koronę Naszę przypadaiących, dwoch kroć statyśięcy talerow, pozwalamy zgodnie, na teraźnieyszym Seymie, na Roku od koła Młyńskiego wodnego, przy Miastach głownych, y Przedmieśćiach, na Rzekach Wielkich po talerow bitych dwa, similiter od koł w Rudach, Foluszach, Papierniach, Tartakach, od koł zaś wietrznych, Wołowych, Konnych, na rzekach małych, y Stawach będących Młynow, po taleru bitym iednym, tak z Dobr Nászych Krolewskich, Duchownych, iako też Ziemskich, do ktorego Podatku wybierania, na Seymikach Relacyinych ieden Lustrator z każdego Woiewodztwa, y Powiatu, bené possessionatus ma być obrany [...]. KonstLub 99. Przy szturmie ośm tysięcy Moskwy poległo, pod czas oblezenia głodem, powietrzem, y inszemi niewczasami dwa kroć sto tysięcy gardło dało. KołTron 157. Niszczą Polskę częste do Węgier ekspedycyje, tego samego roku więcej tam niż 20 milijonów złp wywieziono (co jakie by na odzyskanie Kurlandyi za taką sumę wojsko być mogło), bo pisarze węgierscy niektórym ziomkom naszym pokazali, że tego roku więcej niż dwakroć 100 000 beczek do Polski wina wyszło, a bodaj która beczka była, za którą by tylko 100 złp dano. DobraDuchRzecz 77. Przeto Krol AUGUST musiał się retyrować do Grodna, dawszy ordynans aby Jego stołowe srebro y kassę Woyskową do Herbu Miasta Pruskiego przez AUGUSTOW zaprowadzono dla większego bespieczeństwa; Ale na nieszczęscie trafiło się, iż Szwedzi to wszytko zabrali i przez to wielką zdobycz dostali z oprocz dwuch kroc sto tysięcy Talarow gotowych piniędzy. SeyHist 105. Trąb ná 2. kroć sto tysięcy: Szát dla Lewitow 2 kroć sto tysięcy: Instrumentow Muzycznych do spiewánia y gránia Hymnow z wybornego złotá cztery kroć sto tysięcy. ChmielAteny II 555. Naysławnieyszá świezszych wiekow Wiktoryá z Turkow pod Widniem Roku 1683. zá Leopoldá I. Cesarza Rzymskiego, y Machometa czyli Mechmeta Tureckiego, ktory sfomentowány od Rebellizántow Węgierskich, necdum completo pacis termino, z Chrześcianámi, Wezyrá we dwu kroć sto tysięcy Woyska wysłał do Węgier, ktorzy wiele spustoszywszy, niewolniká nabráwszy, Wideń ściśle oblegli, ale go musieli odstąpić, wielką zdobycz, Dźiała y trupow mnostwo pod Widniem zostawiwszy, położonych od skonfederowanych nátę Swiętą Woynę IANA III. SOBIESKIEGO Krola Polskiego, ELEKTOROW Sáskich, y Bawárskich, Xiąźęcia Lotaryngii. etc. ChmielAteny II 736. Czasu tedy nie tracąc, byłem tu w dwóch cekauzach przednich, mieskim i cysarskim. [...] W drugim zaś dział 1800, moździerzy ze 40, a broni na dwakroć sto tysięcy a parte tyloż już na wojsko rozdanej, a parte rozebranej, z których łoże, zamki, rury, antaby i inne insygnia wojenne różne czynią ozdoby, niewypowiedzianie piękne i pięknie ułożone. RadziwHDiar 163. Ludne to było za Demetryusza Rządcy Miasto, kiedy samych tylko Gospodarzow miało Dwakroć sto Dziesięć tysięcy Cudzoziemcow, Zon, Dzieci, Poddanych nierachuiąc. ChmielAteny1755 I 409. ARVERNI Obywatele Prowincyi Lugduneńskiey we Francyi, od ktorych Prowincyiá Avernia[!] nad rzeką Lygeris. Oni dwa kroc, drugi raz czterykroc sto tysięcy Woyska mieli za Iuliusza Cesarza, mowi Strabo Author. ChmielAteny IV 621 [126]. We dwu kroć sto tyśięcy Zołnierza stawa przećiw Turkom, pomknąwszy zwyćięstwo do Prowincyi Amazyi, która śię składa z dawnego Pontu, Kappadocyi i Armenii. GazWil 1766 24 8 nlb. Nie mniey dziwna zaraza w Affryce. w mieście Karthaginie zawzięła się, i w Prowincyi samey nazwaney Numidya, ośmkroć sto tysięcy ludzi zmarłych rachowano, w drugiey części Affryki, która nad morzem leży, dwakroć sto tysięcy, także w mieście Utyka trzydzieści tysięcy padło żołnierzy na obronę tamecznego miasta posłanych. KryszStat 224. Około zaś Karthaginy, y Utyki dwakroć sto tysięcy ludzi zgubiła ta zaraza. BohJProg II 179. Owoż tedy tenże sam W. Wezyr, który uroczyście obiecał był prowadzić Króla Szwedzkiego do Moskwy z dwómakroć sto tysięcy ludzi, śmiał Królowi proponować, aby zezwolił na wydanie Mazeppy na ofiarę Carowi. MigSzybHist 61. Uważaiąc naywiększą moc tego pociągnienia, która pochodzi od Venusa, musiałoby się przeciągnąć milion dwakroć sto sześćdziesiąt tysięcy lat, niżeliby Venus na sto ośmdziesiąt stopniow ku drodze swego biegu potrafił skręcić położenie drogi słońca. BuffonStaszicEp 33. ▲ po dwakroć sto tysięcy »200 000«: Záś towárow Zamorskich/ korzenia/ sukien/ napoiow/ ktoż tákże oszácowáć może? sámey soli Zamorskiey po dwákroć sto tyśięcy Lásztow/ ktorą wszystkie Páństwá Koronne/ Kśięstwá Pruskie/ Mázowieckie/ Wielką Polskę/ Podlásze nápełniáią. TrakRyc B3. W samey Piskarii liczono Chrześcian po dwakroć sto tysięcy, po sto 30 tysięcy. ChmielAteny1755 I 1014.

2. »składnik liczebników wielowyrazowych, który oznacza, że liczbę określoną przez liczebnik stojący po nim należy pomnożyć przez 200«

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ dwakroć tysięcy »200 000«: Woiewodztwo Kijowskie ma kilkanascie Starostw, z ktorych są iedne znacznie intratne, po trzy kroc, Dwa kroc Tysięcy, inne po sto Tysięcy intraty importuią. OrłowDef 167.

3. »200 000«: Synek twoy pnie się widzę ná nierowne rzeczy Condicij ledwie by iego náráchował Kilká dźieśiąt Tysięcy/ á Pánnę z dwiemá kroć Chce poiąć? Czy oszalał? OpalKSat1650 23. Tenże Cesarż Konstantyn procz tego teyże Bazylice y Chrżćielnicy dał w Budynkach y gruntach trżynaśćie tysięcy dźiewięćset trżydźieśći cztery groszy złotych roczney intraty, co wynosi blisko dwakroć trżydźieśći tysięcy prowentu, rachuiąc grosz złoty w ośm z gorą złotych naszych, co wszystko naleźało do iednego Kośćioła Laterańskiego. HylJMOpis 86. Od szóstej z rana zacząwszy z waszmość panem baronem Bekierem, o samej jedenastej przed południem finalnie się zakonkludowali interesa rat dotąd płaconych najjaśniejszemu elektorowi jegomości. Za co niech będzie Bóg na wieki pochwalon, że summa non minoris praecii czerwonych złotych dwakroć trzydzieści tysięcy, a parte do tychże dóbr panów Sapiehów pretensji dwóch milionów złotych polskich tyż wyliczonych, co wszystko in unum źniosszy, czyni na złote polskie sześć milionów. RadziwHDiar 120. [Słońce według Majolusa] Ná iedne godzinę upadnie w naywiekszey od ziemi distańcyi mil Niemieckich Dwakroć siedmdziesiąt y trzytysiące, pięć set siedmdziesiąt y iedna. a według Klawiusza 17. Millionow: a według drugich Dwakroć pięć dziesiąt y ieden tysięcy, sześćset dziewięćdziesiąt y trzy, według ieszcze drugich Dwakroć 60. tysięcy mil Niemieckich. Naywiększa iego dystancya od ziemi iest na mil 860620. ChmielAteny1755 I 173. Nicephorus na ten czas y inni Authores na regestrowali za Augusta Cesarza Ludu w Państwie Rzymskim Dwieście 60 millionow, trzykroć szęśćdziesiąt tysięcy. Ludu zbroynego, bitnego na Morzu y Lądzie Czterykroć sto tysięcy, oprocz Prezydyow po Miastach y fortecach, Prowincyach, ktorych tak rozłożonych rachowano Dwakroć pięćdziesiąt tysięcy: Na Praesidium samego Rzymu było 26 tysięcy, potym aukcyowano 60 tysięcy: Na Okrętach trzymali Woyska 100. tysięcy. ChmielAteny1755 I 449. Lipsiusz Autor uczony, w Iudskim Państwie rożnemi czasami pobitych ná Woynie Ludzi nasummował Million dwa kroć 40. tysięcy: Quanta clades! ChmielAteny1755 I 992.