Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: ESENCJALNIE, ESSENCJALNIE

Słowniki:
SW (esencjalnie) notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1733

Formy: esencjalnie

Znaczenia:

»w sposób istotny; koniecznie«: Mći Panie, w dyskursach y dysputach nic gorszego contra bonam fidem, iako text iaki obćiąć sztucznie, zostawić to, co do swego sensu militat, a odrzućić, co essencyalnie ad rei veritatem należy, iest to impostura et adulteratio textûs. KonSRoz 35. A iákoż ráchowác się mogą trzy dni od pierwszego stworzenia światá, áż do stworzenia luminarzow Niebieskich? Poniewaz tych zegarow y czasu ieszcze nie było? Odpowiadaią y salwuią tę trudność Filozofowie przez duracye essencyalnie po sobie następuiące; ktore, iák proszki iákie ciekące iedne po drugich nieustannie w klepsydrze, ták oneż godziny y dni wymierzały, czas oprocz luminarzow niebieskich lubo niepodpadáiący pod zmysły, ále tylko pod sam rozum, od stworzenia światá czyniły y czynią. BystrzInfCosm B2v. OProcz Obrzezania u nich [mahometanów] esencialnie potrzebnego, iest 5. Punktow y Artykułow w wielkiey obserwancyi, ktore maią za nieomylne znaki swoiey Machometańskiey Religii, ktore tu wyliczam. ChmielAteny1755 I 1103. Dwoiakiego rodzaju ráchuiemy Ospy; iedną dyskretną, drugą rozlewaiącą się, ktore iednák nie dyfferuią od śiebie essencyalnie, każda się poznaie przez znáki swe ordynaryine, ktore każdey są własne. GutzTraktat 9. Sejmów tedy essencyjalnie potrzeba, żeby prawa utrzymywane, poparte i zachowane były. KonSSpos 170.