W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 12.03.2025
EWAZJA rzecz. ż
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVII), SWil, SW notują
SStp, SJP nie notują
Formy: lp M. ewazja; C. ewazjej; B. ewazją; ~ lm M. ewazje
Etymologia: <łac. evasio>
Znaczenia:
prawn. »oczyszczenie z zarzutu, odparcie oskarżenia«: Kiedy się zadłuży plebeia persona ślachcicowi, także i żyd, mieszczanin, aby ślachcicowi było in libero puścić ewazyą, nie plebeius ślachcicowi. SposPodCz II 401. Zapomniał podobno ten Solon prawnego axioma: Qui deficit in probationibus‚ succumbit in causa. I owo z fundamentu wielkiego jego rozrywki poszło, co napisał: »Na to — powiada — miara była wzięta, aby Rzplta mogła w takich sprawach evasione być eludowana«. — A mój miły kauzydyku, któż ewazyą otrzymać mógł, kiedy na nikogo nie dowodzono? Na kimże ewazya otrzymana być miała, kiedy nikt nie stanął do dowodu? RespCenzCz III 323. Jednák ewázyą tych spraw z nieść nie godźi się. 1. o gránice. 2. o wykupno. 3. o dochodzenie bliskośćią to iest actione retractus. 4. asticia do zapisu. 5. spráwy o wydźiał. CzaradzProc J. Przeciwko czemu instygator przez przerzeczonego Jana Makowskiego oppugnował, że to tego więźnia ewazya dość nie może z tej przyczyny, że tego in prima instantia dziś dwie niedziele, to jest in primo termino nie uczyniła temu żadnej wzmianki jako teraz odpowiada, ale zgoła nie dawał winy testamentowi i nie może już przą[!] odeść, ani go przysięga dojść może. RegZłocz 142. Ewázya z obwinienia/ vide Wypráwienie śię. Kn 171. O więc to/ żeś to ty Excusator inspectus à Christo: będźieć to on chćiał weyrzeć w rzecz samę/ i w-serce twoie/ ieśli się twoy ięzyk/ twoie pretensye/ twoie ewázye z nimi zgadzáią. KaczyńKaz 267. Szukam Pátroná, niemász? przyczynnych listow nie przyimuią, korruptyi nie biorą; Dilátiey nie dádzą, Appellátiey nie pozwolą, Ewázya nie poydźie. KochPsal 51. Alboś WCPan w pierwszych zemnie szydźił listach? alboś szczere dla mnie świadczył intencye? cokolwiek z tego iest: ia pierwszy z zarzuconych-teraz na mnie Inwektyw do Ewazyi? żartować śię z niewinnego niegodźiło, ieżeli żaś szczere były obietnice, gniewać śię WCPan o co nie masz, że śię o utrzymanie ich dopominam. ZatPrzyd 83. Ewazya z obwinienia, vid. Wyprawienie śię. T III 328.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: ER