Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: FARFUROWY, *FURFUROWY

Słowniki:
L (XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1610-1625

Formy: lp M. m farfurowy; ż farfurowa; D. n farfurowego; B. ż furfurową; n farfurowe; N. n farfurowym; lm M. nmos farfurowe; D. farfurowych; B. nmos farfurowe; Ms. farfurowych

Znaczenia:

»dotyczący fartury, zrobiony z farfury«: Aż-ci nad spodziewanie obaczę, aż z cienia domu onego, na który oko moje pilno patrzało, jako miesiąc z zachmurza wychodzi [młody człowiek] (takiéj piękności, że język ludzki trudno wypowiedziećby to mógł), niosąc w ręku czarę furfurową zimnéj z lodem napoły, ocukrowanéj i różanym serbetem przyozdobionéj wody (nie dziw, bo z czerwonéj róży pięknéj twarzy jéj kilka kropli pono w onę to furfurę wpadło było). SaadiOtwSGul 179. K. 138. Czara farfurowa, ucha w niey złociste. J. 139. Czarka farfurowa, nadtłuczona, ucha także złociste. K. 140. Dzbanyszek farfurowy, kamieńmi sadzony, z uchem y z przykrywadełkiem. [...] K. 142. Dwie tacki małe, farfurowe, kamieńmi sadzone. InwWilan 46. Czar dwie farfurowych, w wielkości na garcy 2, jedna brzegiem stuczona. Misa farfurowa jedna. Item mis farfurowych para 1 mniejsza, głęboka, druga tylkaż płaska. Przystawek farfurowych, głębokich, para, trzecia przystawka odmienna. [...] Czara farfurowa w żółtym kolorze, spadana. RuchSkarbGęb 169. Przejazdem przez Świrzno byłem w manifakturach brata mego farfurowych i kamiennych, jako ode mnie tam zasadzonych, chcąc widzić, jak są utrzymane. Lecz widząc, że lepiej jeszcze jak dobrze, pochwaliłem z aprobacją. RadziwHDiar 157. To albowiem że nayubozszy człowiek od dzieciństwa napatrzy się wspaniałosci, i rozlicznosci budynków, [...] może poznać obrazy, czyli pęzlem malowane, czyli iedwabiem tkane, czyli kamyczkami układane, rzeźby wielorakie, i w kamieniach wydrążone roboty, gatunki kamieni, i kruszców, że ma w gębie wszystkie Robotnice, różne huty, żelazne, szklane, farfurowe, kamienne, czyli mozaykowe, solorobne, saletrzane, papiernie, drukarnie, drótarnie, szlufiarnie, konwisarnie, minnice, obiciarnie, farbiarnie etc. [...]. WłodekNauki 174. Do Wprowadzenia zaś pozwalają się za Opłaceniem Poboru 10 od Sta: [...] 36) Towary Farfurowe, iako to Fajansy Kamienne Naczynia etc. ObwieszczWyb 5-7 nlb. Nietrzeba wielkiey Fizyki do zrozumienia, że sol w popiele będąca, w wodzie rozpuszczona przez moc ognia wchodzi, czyli się wpaia w pory farfurowe, y czyni ie przez to dychtownieysze, daiąc im przez to trwałość, którey nie miały; taż sama sol umacnia trwałość szmelcu, czyli polewy, a tym sposobem zachowuie ie od wszelkiego popadania. AlletzAlb 208.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ naczynie farfurowe (sz. zm.): Odpowiedział: — „Adziamską siarkę do Chiny zawieźć, gdyż mam tę wiadomość, że barzo tam popłaca; ztamtąd naczynia farfurowego nabrawszy, do Grecyej zawieźć; ztamtąd zaś złotogłowów i materyj rozmaitych wziąwszy, do Indyej prowadzić; [...]". SaadiOtwSGul 141. Gdzie stoł zástáwiony W fárfurowych naczyniách/ mlekiem znaydzie chłodnym Másłem młodym/ y sercem tworzonym dorodnym/ A Pásterki tym czásem lubo przypalone/ Wdzięczne iednák do doiu ręce wysmuknione Y státki gotowáły. TwarSPas 58. Gdzie piękne świetlice? czyste, porządne, ozdobione to cynowym to mosiądzowym, to miedzianym, a ślicznie wyglancowanym, to częstokroć farfurowym, szklanym naczyniem, to obitkiem choć nie iedwabnym, ale bagazyowym lub podobnym maią? JaroszBł 42. Weż funt masła młodego, iak naylepszego y niesłonego, włoż w naczynie farfurowe przyszersze. AlletzAlb 82.