W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 31.01.2013
FILUT rzecz. m
Słowniki:
L, SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1701-1730
Formy: lp M. filut; ~ lm M. uż. osob. filutowie; D. filutów; B. uż. osob. filutów; N. filutami
Znaczenia:
»rozbójnik«: Zmawia się z zboycami ktorych tam Filutami zowią zeby Eleutheryusza zabili i płaci im zato podeymuią mu się tego. HistŚwież 181. Filut dobywszy szpady gdy się drudzi niby rozwadzac ich ruszyli, a w samey rzeczy zeby Eleutheriusza przytrzymali HistŚwież 181-182. [...] tak az go na smierc pchnął szpadą y w owym rosterku uciekł poskoczyli niby za nim ale się sami mieszaiąc dali czas ze uciekł ow zaboyca Filut Zaczym iakoby nie znaiomi byli y na wieczerzą y na noc w tym ze Gabarecie zostali. HistŚwież 182. Dopieroz triumfował Ferrantes ze wszystkich ktorych mozono co wiedzie pogubił, ale Bog nie zaspał, na pewnym rozboiu iednego z owych Filutow ułapiono i do Sądów oddano, gdy go o kompanow pytano y więcey Sprawek iego dowiedziec się chciano skazali go na tortury HistŚwież 182. [Z domu uciekł] i do Paryza przyszodszy przystał do Filutow zboynikow y ich się rzemiesła nauczywszy gdy go na kradziezy złapano na Szubienicę osądzono iuz na drabinie będąc dopiero się przyznał co w Aurelij narobił i tak ob[i]oszony zginął HistŚwież 204. Zaprosił był do tego Stołu y owego Lectora Theologij Zakonnika i owych dwoch Rybaltow, ktorzy iuz mieli Filutow zboycow na dorędziu. HistŚwież 216-217. Wszystkim iawno iako niedawnemi czasy rozboynikow co ich Filutami zowią niezmienna rzecz, z tych ieden rozbiwszy kogoś z szat, y z pieniedzy udał się za kawalera Lykogenesem się zwał, powazył się starac o Corke iednego Mieszczanina Agnieszkę y wzion. HistŚwież 301. Znalazł [Likogenes] tedy na iey [Agnieszki] zepsowanie sposob taki: wprowadził ią tam gdzie się Filutowie y z Zonkami swemi podobnemi takze ultaykami bankietowali. HistŚwież 303. [...] żartowali z niey i Same Filutowe i Filutowie inni, dwoch się osobliwie na nię odwazyło ktorzy ją na zły uczynek namawiali y prosili w głos Lykogenesa aby im pozwolił do swoiey zony prawa takiego iakiego on na ich żony zazywał, [...] HistŚwież 304. Owe [sc. kraje rodzą] wykrętarzow, Filutow, prożniakow, owe zaś pràcowitych y szczerych. BystrzInfElem . FILOU [...] Levator [...] Sycophanta SZALBIERZ, màtàcz, Figlarz, wykrętarz, pływacz rzezimieszek, oszust, filut wierutny złodziey łotr DanKolaDyk II, 32. FILUT [...] FRIPPON [...] Nebulo [...] HULTAY, Szalbierz, oszust, Smyk, złodziey złodzieyka nic dobrego filut wierutny DanKolaDyk II, 63. ON APPELLE dans le bourlesque, chevalier d'industrie, pour dire un filon, un escroc [...] MOWIĄ w opacznym rozumieniu kawaler od dowcipu, to iest Filut oszust, ktory nie zyie tylko furfanteryą obrotem y sztukami. DanKolaDyk I, 301. COQUIN [...] Du Kanże powiada że podłą łaciną kocionami zwano włoczęgow, Powsinogow, Filutow Cyganow ktory po iarmarkach biegaią y uwiiaią się rzezimieszkowie. DanKolaDyk I, 368. TRICHEUR. Fallaciosus. OSZUST Filut Szuler. DanKolaDyk II, 555. EXCROC [...] WYŁZY-grosz. Oszust. Filut. DanKolaDyk I, 562.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: Leksykolodzy UKSW