1.»zwitek materiału służący do zatykania ran, opatrunek, tampon«: Rány cięte/ sztychowe/ y postrzáły/ w ktorychby żelescá/ álbo kule tkwiáły/ wyciąga y leczy/ maczáiąc w soku tego ziela [kozłku] Fláytuch/ y w rány kłádąc/ á vtłukszy korzeń/ miásto plástru zwierzchu przykłádáć.SyrZiel54. Vszom záwrzedziáłym/ ropistym/ zágniłym/ y smrodliwym/ iest vżyteczna [żywica z pewnego drzewa rosnącego w Persji]/ w sycie miodowej rospuściwszy iuą/ á knotek z fláytuchu vkręciwszy obmoczyć/ y w vszy kłáść.SyrZiel224. Wrzedzienice ná twarzy y krosty goi/ sok z korzenia tego ziela [mirry]/ chusteczki ábo fleytuchy maczáiąc/ y przykłádáiąc. Ale potrzebá pierwey korzeń przez trzy dni w wodzie moczyć.SyrZiel364. Sok Kurdwanowy. Bywa sok z tego ziela wyprásowány. Ten/ Fistuły osobliwie goi/ wziąwszy go ze cztery łoty/ y z kwintą miáłko vtártego Gryszpanu/ w tym knocik z fleytuchu vtoczywszy máczáć/ á w Fistułę pusczáć.SyrZiel614. Kiły/ wziąć mąki ięczmienney/ Bobowey po łocie/ żołtek świeżego iáiá Rożánego miodku dwá łoty/ soku z Kokoryczki ábo z Kokornaku czcze[g]o/ ábo soku polney Ruty soku Iáskołcze[g]o ziela/ ábo soku z Celidoniey zárowno káżdego/ ileby dosyć było/ tym fley tuch pomázowáć/ y przykłádáć ná kiłę.SyrZiel974. Ná wrzody też zwierzchne tegoż lekwarzu iáko máści vżywáć może plastrem/ ábo fláytuchmi przykłádáiąc.SyrZiel1351. Fléytuch/ fléytuszék/ méch z płotná skrobánego. Linamentum [..] Pannus [...] Turunda [...] Derasa linteorum lanugo [...] Lemniscus [...] vide Knot do rány.Kn178. Knot/ knoték do rány. Penicillum [...] Tum peniculo vulnus apertum [...] Lemniscus [...] v. Fléytuch.Kn285. Páwle Swięty, przyimuiesz ty Historyią Iobá, Iob od żony wyśmiany, od przyiacioł wyszydzony, Syny i Corki ztrácił, dobytki wszystkie poginęły, zá dom kąt, zá pościel gnoy miał, á miásto fleytuchu ow Pánic wielki, skorupą ocierał ropę, testá radebat santem, to to ucierpiał Iob, gdyby ták, ciebie z-páłácu, ciebie z-kámienicy, ciebie z-domu wyrzucono, nie dośćby na cię!MłodzKazIII, 67. Łási się [lew] á w ręce mu, ránną stopę kłádzie, Nie záraz w onym stráchu, Androd się rozgárnie: Toż widziawszy dwá ostre, w iego łápie tarnie? Dobywszy ich, wysysa krew y ránę stuli. Nárobiwszy z rozdártey; fleytuchow koszuli.PotPocz151. Knotek z fleytuchá zrobiwszy, nápuścić go Oleykiem kminkowym [...] wkłádáć w uszy [...].CompMed53. PLUMACEAU [....] Linamentum [...] FLEYTUCH z płotna szarpanego lub skrobanego do rany.DanKolaDykII, 361. TENTE faite de ligne qu'on met dans une playe. Turunda. Penicillum. FLEYTUCH do rany.DanKolaDykII, 534. Wszystko na drobny Proszek stłukszy, y z Białkiem Iaia zmięszawszy, w fleytuchu kładź w Nos.BeimJelMed304. Fleytuch, g. [fleytuch]a. Fleytuszek, g. fleytuszka. mech z płotna skrobanego. Karpi; Plücksel; gefäselte oder geschabete Leinwand zu Wunden. charpie.T III342. [...] uczyń maść ktorą smáruy knotek z cienkiey chusteczki álbo Fleytucha zrobiony ktory kładź do nosá [...].VadeMed127. ZMoczywszy w tym Bálsamie chusteczkę niekrochmaloną álbo fleytuch, przyłoż ná ránę [...].VadeMed265.
◼ Przenośnie:
◼ [...] Starszy bierze Chorągiew, poRodzicu lubem Pod przysięgą się wiecznem zawiązawszy slubem Ze mu zadne naSwiecie procz Poganskiey Iuchy Zakrwawionego serca nie zgoią Fleytuchy Straciwszy naszy wodza nie zaraz się strwozą WBogu, w sercu, a w szabli ufnosc swą połozą [...].PotWoj180.
◼ A cienie czym, bolesna matko, będę cieszył? Bożą Matką, ktorej choć ostry miecz pierś przeszył, Gdy umierał na krzyżu, ale, wedle wiary, Wziął karę śmierci, grzechow żądła złamał mary; Zgwałcił grob; powstał z martwych, wrocił w ciała duchy; Tak jej potym ostry miecz stanął za flejtuchy.PotFraszBrück I448.
◼ Jedna opięte chwali u Galanta stroje [...] Trzecia Flakowatego nielubi odzienia Powtarzając Fleytuchem brzydzę z Przyrodzenia [...].KrytSat20.
2.»kłak do przybijania naboju w strzelbie i do czyszczenia strzelby«: Dla czego naylepiey iescze, kiedy Dziesięć álbo Dwánáście szeregow stoi, bo ták porządniey ná fleytuch Muszkieterowie nábijáją strzelbę z wolná niekwápiąć [!] się.FredPiech C2 - C2v. Dobyway stęplá. przykroc stępel o piersi. Przybiy proch stęplem. Kulę w rurę z gęby. Kiedy záś powoli dzieie się, przynamney [!] w pierwszym naboiu kulę ná fleytuch niech nábije Piechotá, dla pewnieyszego strzelánia, áby nie samopás leciáłá kulá.FredPiech B3v - B4. Iákosz koniecznie do tákowych okázyi ćwiczyć Zołdátow potrzebá z Kołowymi Muszkietami, ále tákowa strzelbá lepszego prochu do nábijánia potrzebuie, y ná fleytuch kula nábijáć się musi.FredPiech C8v. Prosiłem szwagra aby mi dał iakich kart do flinty na fleituchy [...].AktaMusz67.
3.indyw., przen.»czarny plasterek, przylepiany do twarzy przez kobiety w celu zwiększenia atrakcyjności wyglądu, muszka«: Mocarz głębi piekielnej, tak Pismo tłumaczy, Zowie się Belzebubem, co książę much znaczy. Przebóg, zrzucajcie z czoła, białegłowy, muchy: Jegoć to nieszczęśliwe piątna te flejtuchy. Która je kolwiek nosi, już, już jego cechą Do piekła naznaczona, gdy wrzącej warzechą Smoły on smok okrutny na bezbożnej twarzy Herb swój , muchę, książę much, straszliwie wywarzy.PotFrasz4Kuk I389. Jeśli cię rzadkie zębów błękitnych szeregi Albo po ospowatej twarzy cieszą piegi, Kędy na zupnej maści lepione flejtuchy Jak żywe wyrażają owe wielkie muchy?PotFrasz4Kuk I395.
# Użycia metajęzykowe:
# Nomina báłwan bęben bindas bochen borys bot brzuch buzdygan ceber chlew czekan czołn czub drąg dubas dzban dzwon es fártuch filar fleytuch funt [...] habent genitivum in a.WojnaInst28-29