Słownik XVII wieku

Warianty fonetyczne: FURAŹ, FURAZ

Słowniki:
SW notują
SStp, SXVI, Kn, T, L, SWil, SJP nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1681

Formy: lp D. furażu; N. furazem; Ms. furażu; ~ lm D. furażów // furaziów; B. uż. nosob. furaże

Znaczenia:

1. »pasza, szczególnie dla koni wojskowych; pożywienie«: [...] gdy Ciurowie nie słuchali y za Furazem się włoczyli nie ieden z nich potym wpadł w ręce Tatarskie. HistBun 19v. [...] Iego Mość Pan Mázepá zá Stárodubem we dwudźiestu Tysięcy Kozakow y Drágoniey stoi, dosyć że się wynikáć ludźiom Szwedzkim nie dáią, áni furażu żadnego nie pozwaláią. EksprBat 2. Kommendy oboyga tych Woysk Auxyliarnych wydały Ordynanse, áby żadnych Prowiantow y furaziow te Woyska nie pretendowały. GazPol 1735 65 4 nlb. Woyská konne Cesarskie z okázyi niedostátku furażow wielką w koniach ponosi ponosi deteryoryacyą [...]. MerkHist 8, 613. Jako się wyżej rzekło, Moskale prowadząc wojnę z Prusakiem przebywali często w Polszcze, już to ciągnąc z Prus do Szląska, już w różnych potrzebach wojennych czyniąc sprawunki i przysposabiając prowianty i furaże. KitPam 95.

2. »pozyskiwanie, zaopatrywanie się w paszę, pożywienie«: Przez ten czas kazali sobie z okolicznych wsiów dawać prowianty i pieniężną kontrybucyą, jako i przez marszruty czynili, wydawając palety pod tytułem Grodów polskich; na furaże téż bezpiecznie codzień ludzi swoich wysyłali wszędy. OtwFDziejeCzech 80. Tymczasem niż akord stanął, wyszedł Brześciański przy wilii szczęścia próbować z podjazdem: napadł pod samym Szczebrzeszynem we wsi na furażu będących 120 koni kawaleryi saskiéj i 60 piechoty dla obrony furażującym wysłanej; tych wszystkich wyciął w pień, tylko dwóch żywych zostawił i wziął w niewolą. OtwFDziejeCzech 251.