Słownik XVII wieku

Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (; pod: gęba; XVI-XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują

Formy: st. równy lp M. m gębaty; ~ st. wyższy lp M. m gębatszy

Znaczenia:

1. »mający wydatne usta, wargi«: BOUCHE [...] Qui a une grand bouche [...] Pyskaty gębaty co ma wielką gębę. DanKolaDyk I, 213.

2. »mający wydatne policzki, pucołowaty«: Gębaty. Gębiasty. 1) großmäulig, pausebackig. [...] boursouflé, jouflu, maflé. T III 370.

3. »rozmowny, gadatliwy«: Gębáty/ gębiásty/ et Gębá tr. vide Wiélomowny. Zwáwy. Kn 187 [188]. Wszystko mi się widzi, że między temi wszystkiemi, co to ná Paná szemráli, był herszt ieden, nád drugich gęmbátszy: Pan chciał mu też usta zátulić i inszych minąwszy, orácyią swoię do niego wiedzie. MłodzKaz III, 90. Gębaty. Gębiasty. 2) plauderhaft. [...] babillard. T III 370.

4. »kłótliwy, swarliwy; zadziorny«: JOUFFLU [...] Boucculenus [...] Qui est malis plenioribus [...] GĘBATY, pyskaty. DanKolaDyk II, 173. Gębaty. Gębiasty. *3) hitzig, jachzornig, zänckisch [...] véhément, ardent, querelleux. T III 370.

# Użycia metajęzykowe: # Bogacz/ vide Bogáty. quanquam bogacz est substantiuum, sed Latinum vocabulum proprium illi respondens non inuenio, nisi translatum per aliquem tropum aliundè, vt Croesus. quod in multis alijs infrà obseruabis, qua in re Polonos Latinus vides feliciores. vt Pługáwiéc/ Plugáwy/ Brodáty/ Brodacz/ Gębáty/ Nosáty/ etc. Kn 40