W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 28.06.2022
GAZA rzecz. ż
Słowniki:
T, L (XVIII w.), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI (?), Kn (?) nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1695
Formy: lp M. gaza; N. gazą; ~ lm M. gazy
Etymologia: <fr. i niem. gaze>
Znaczenia:
»bardzo cienka przezroczysta tkanina«: Ieźli bogáctwy, y ludźi nádátkiem, Y przeważyćie Grecyą dostátkiem; Zá nic te u mnie gázy, y przybytki, Ponieważ kray twoy gruby iest, i brzydki. OvChrośRoz 258. Gaza niby w morze, żółtawa, której długość łokci 4, szerokość ćwierci 5. RuchSkarbGęb 165. Obaczę pod tą gazą, co się za pierś toczy, Ach! niebieskie stworzenie, pozwol napaść oczy. RadziwiłłowaFMiłość B2v. Z tego pogorzenia został się obraz Najświętszej Panny Częstochowskiej, który potem ociec mój, kazawszy zrobić dla Najświętszej Panny i Pana Jezusa korony z kamieniami srebrne pozłociste i gazą powlekłszy, obraz w wielkim nabożeństwie konserwował i mnie się potem ten obraz dostał. MatDiar 396. Gaza. Art von glattem Flor. sorte de crépe lissé. T III 367.
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: gaza muślinu: gaza muślinu. bergleichen Zeug. étofe de la mème sorte. T III 367.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
GAZA ż
Formy: lp M. Gaza; D. Gazy; C. Gazie; B. Gazę; N. Gazą; Ms. Gazie
Znaczenia:
nazwa geograficzna »miasto na Bliskim Wschodzie nad Morzem Śródziemnym«: Tákże y Porphirius Biskup Gázy w źiemi ś. starał się Honoriuszá Cesárzá/ áby w Gáźie pogáńskie kościoły rozwálone były. CzyżAlf 25. GAZA Miásto dáwne Pálestyńskie názwáne od Skárbow Kambizesá, ktore w nim były ukryte położone nád Medyterránem, wsłáwione wielkiemi cudámi mocy Samsoná, ktory wydobywszy brámę z fundamentow ná rámionách swoich zániosł áż do Hebronu potym Koscioł Dágoná wywrocił, y 3000. Filystynow wraz z sobą przytłukł y zábił, y wiele innych Pismo S. wspomina. ŁubŚwiat 575. Raz 6000. Chrześcian dogoniwszy z Ieruzalem uchodzących, w kawałki posiekáli Pod Gazą Miastem Roku 1249. z pomocą Sołtana Egypskiego, ChmielAteny IV 145.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WG