W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 09.05.2024
Najwcześniejsze poświadczenie: 1613
Znaczenia:med. »choroba objawiająca się ranami w ustach i gardle, krwawieniem dziąseł i wypadaniem zębów; → szkorbut; szorboch«: W szorbochu/ y w gnilcu/ iest osobliwym lekárstwem/ vżywáiąc go przy stole miásto trunku pospolitego. SyrZiel 279.
W vśćiech y w gárdle rány y dźiury leczy. Gnilec.
Tákże/ Gnilec y opadánia dźiąsł/ często nią vstá ćiepło płocząc/ y chárkánie czyniąc. SyrZiel 284.
Vstom záwrzedźiáłym. Gnilcowi. gárdłu zránionemu.
Ránom y dźiurom w gárdle/ iest rátunkiem wielkim y známienietym/ wárząc źiele w syćie miodowey/ y w oliwie/ á ćiepło tym vstá płocząc/ y chárkánie/ álbo gárgáryzmi często czyniąc. SyrZiel 307.
Szkorboch ábo Szkorbáuch, ábo Szkorbut/ iest Niderlánckie słowo/ co się po naszemu wykłáda zrániony żołądek/ ábo włáśnie Gnilec wnętrzny/ iest chorobá y zarázá ćiałá sprosna/ brzydka/ przykra/ srodliwa/ ćiężka y długa/ do tego niebespieczna. SyrZiel 617.
Naprzednieysza przyczyná Gnilcá tego/ ábo Szkorbutá/ w wilgotność hruba/ surowa/ źimna/ bądź melánkoliczna samá/ bądź z flágmą zmieszána w żyłách. SyrZiel 617.
Znáki wnętrznego Gnilcá/ ábo Szkorbutu. SyrZiel 618.
Gniléc. vide Szkorbut. Kn 197.
Szkorbut/ szorboch/ Schorbuk/ [...] scorbutus [...] dwoiáki iést/ Vstny iéden/ Gniléc [...] Stomacace [...] Oscedo [...]. Drugi wnętrzny nożny/ co w nogách bywa [...] Sceletyrbe [...] Scelotyrbe. Kn 1116.
Szkorbot Gingipedium ábo Gnilec. PetrJWod 25.
Szkorbut, to iest wnętrzny gnilec maiącym, iest [warzechwa] wielkim y znamienitym lekarstwem y ratunkiem, warząc ią w mleku álbo w Winie, y piiąc przez dni kilkanaście.
BiretWiad 57.
SLAZY OGRODNE.
1. Z Własności swoiey gnilec w uściech goią, mocząc kwiecie w wodzie, á tą często usta płocząc, y wycieraiąc.
BiretWiad 84.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz szkorbut, szorboch.