W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 11.10.2016
GRZECZY przysł.
Słowniki:
Kn, T, L (XVI-XVIII), SWil, SW notują
SStp, SXVI, SJP nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1606-1608
Formy: grzeczy
Znaczenia:
»tak jak należy, odpowiednio, stosownie, właściwie«: Pomięszał nam fantazyą powieścią swą, mało jednak podobną do wiary, bo weprzeć się w ubitego osobę nic grzeczy, z którem jaki się proces dział, wszyscy wiedzą i trzy dni na placu niepogrzebiony, aby mu się pospólstwo przypatrzyło, leżał [Dymitr]. NiemPam 268. Vczyniłem to/ ábych też w tym sposobie/ Wyświadczył y zwykłe chęci swe przeciwko tobie: Ná znák y ná pámiątkę doskonáłą tego/ Żeć rad służę: y życzę wszystkiego dobrego. Iednák co iest nie grzeczy/ iák nie ćwiczonemu Przepuść: gdyżci należy to iáko bácznemu Vczynić: nie ták máiąc wzgląd ná dar vbogi/ Iáko ná vprzzeymą chęć życzliwego sługi. RoźOff A4v. Grzéczy/ do rzéczy. Ad rogata respondere [...] Ad propositum [...] Hic agit magis ex argumento [...]. Kn 216. Grzéczy/ grzécznié/ iák przymusnął. Appositè, aptè, accommodatè [...] Probè [...] Cadit in rem [...] Cohaerentia inter se dicere. Scitè factum. Macte [...] Pulchrè dictum [...] Graphicè [...] Bonum factum. vide Słusz. Euschemè [...] Ex pictura adstitit [...] Iákby go wymalował/ vide Dobrzé. Kn 216. Grzeczy/ grzecznie. Appositè, aptè, acocmodatè, scitè Patogiey/ mundagiey/ munciey. SzyrDict 79. Známienicie/ v. Dobrze/ grzeczy/ osobliwie. SzyrDict 550. Zaczym vgruntowałem tę rzecz poteznie promocya pilną Pana Kanclerza y obudwu Marszałkow, zwłaszcza nadwornego ktorego grzeczy trzymam speMatrimonÿ Szwagra iego zPanną Siostrą [...]. OpalKListy 192. To co do mieszkania bo nie chcę refellere że w inszych klasztorach nie grzeczy iey mieszkac. OpalKListy 371. Panna Orszula dziewka grzeczy przy mnie mieszka, o nię goraco się stara P. Grodziecky Syn P. Miedzyrzeckiego, ktorego Stawiszyn kupił Ociec, y Sta[ro]stą się zowie. OpalKListy 502. Promotia sześci doktorów Thaelogiae odprawowała się y bardzo przystoynie y grzeczy. GollPam 17. Ztąd mowimy chłop grzeczy piękney urody y kształtu, a iako nasi niektorzy polonismum swoie maią mowią piękną Kibicią. NarArch 118. W fortunie szyki mieszac tych nie grzeczy Co wkrotce bedą pokarmem robakom Ani ktorzy są brancami danymi Miedzy znakami być tryumfalnymi. LucChrośPhar 115. Wy wzaiem pomiąc na wordzone cnoty, Iako Rzymianie y Rycerze grzeczy, Gdy was Hetmani przywiodą do sprawy, Dla nieśmiertelney męznie czyńcie sławy. ChrośKon 275. Iestże przypadkow dosyć ná koniech, ná woziech, Coż potym szukáć śmierci po wodnych przewoziech Do Korabiá uciekáć, Pánie przed potopem, Nic grzeczy w cáłey burcie, wiercieć dziurę czopem? PotPocz 133. [...] odtąd iuz Piszarze Mieysczy osiadli Nastali y Patriotae bo przed tym Rektorowie y Bakalarze Skolni ten Vrząd trzymali. Co to nie grzeczy było. KomonDziej 116v-117. Grzeczy, do rzeczy, adv. richtig, wie es die Sache erfordert. juste; avec justesse; pertinemment; comme il fault, convenablement. § grzeczy napisał nad nadętą pęcherzą; ogromne nic; nic grzeczy nie czyni. grzeczy, vid. Grzecznie. T III 432. Grzeczy/ Mactè, Scitè, adv. fein/ habdanck/ wolan/ adelich/ wetszlich. DasHünDict Uu iijv.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Trzy rzeczy/ á nic grzeczy. RysProv XV, 6.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WM