Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»odstępca od wiary«: Bojarowie [...] poczęli powiedać pospólstwu, jako nazajutrz wszytkich dumnych Bojar [...] wybić miał, jeratykiem. rozstrygą (co się po naszemu rozumie apostata), duszokrajca nazywając go. NiemPam 74. Pugna andabat[a]rum albo ślepy pojedynek heretyka z passyjanem Obaj podobni andabatom onym, którzy walczyli okiem zasłonionym, wiatr tylko bijąc, a w onej potrzebie mijając siebie. MiasKZbiór 206. On Arcyscizmatyk Phocyus wielki nieprzyjaciel kościoła Rzymskiego/ w księgach swych [...] wyliczaiąc heretiki [...] słoweczkiem iednym Honoriusza miedzy nimi niewspomniał. MorochPar 56. Wesołego cesarza chrześciańskiego [...] ten pogrom (gdy nazajutrz rano przyszła nowina, iż wszystkie Polaki na głowę zbito) tak zasmucił, iż prawie wszystkę radość cesarską w żal, pociechy w smutek, a tryumfy w lament obrócił; heretyki zaś przeciwnym obyczajem utrapione [...] rozweselił [...] Niedługo jednak ta burza trwała. DembPrzew 25. Udał się był ku Francyi, bojąc się aby heretykom francuzkim nie podbił bębenka, poczęto z wojskiem Elearskiem traktować. DembPrzew 99. Arius naybrzydszy Heretyk był kapłanem/ a Eutiches Archimandrytą to iest Opatem Constantynopolitańskim. SzemGrat 26. (Duch święty ...zakon... wzbudzieł) áby oni nie tyle miedzy pogány y Heretyki/ ale tesz y miedzy Kátolikámi/ własnym swym y zakonu swego sposobem dawnych czasow nie nowym/ ále nászych przez S. Jgnácego/ zá osobliwym natuchnieniem Duchá Bożego odnowionym; (... złość grzechów wykorzeniáli). Pęknorzec, Gratis 30. SzemGrat 30. Dziwuię się wąm iednák bárdzo/ zeście od Heretikow/ y od złych kátolikow/ tych wyżey pomienionych baiek y potwárzy iáko Oręża iakiego nápożyczyli. SzemGrat 49. Chrystus Pan [...] do nas to Kapłanow wszytkich mowi/ abysmy sami godnie do ołtarza iego świętego przystępuiąc/ godnym tylko [...] ten Naświętszy Sakrament rozdawali/ nie iawnym lichwiarzom/ cudzołożnikom/ abo tyranom/ ktorzy do Kommuniey świętey/ tylko dla obyczaiu przystępuią/ aby sie nie zdali bydź Heretykami niezbożnymi/ abo niewiernymi Atheuszami. StarKaz II, 52. Przez Pháryzeuszow mogą się teraz rozumieć Pogánie báłwochwalcy/ Máchometanie obrzezáńcy [...] Heretycy bluŹniercy/ vporni Schizmátycy. StarKaz II, 149. Naprzod prawu duchownemu należy sąd rozeznać roznicę około wiary S. Chrześciiańskiey o Heretykach y Schismatykach bluźniercach Bożych i Apostatach. WisCzar 10. Ktore on do Poznániá záprowádziwszy y osądziwszy zá wierutne heretyku popalić kazał, iáko złą gádzinę. WisCzar 15. Oprocz Apostazyi wielu chrześcian od Chrystusa, wielu Heretykow y Pogan [...] przylgnie do Antychrysta iako do swego Mesyasza. BystrzInfCosm H2v. Mowił to o nich ś. Athánázy: Heretykowie w koło chodzą iáko szkárábeuszowie (krowki) z oycem swym dyabłem. BirkRus 24.