ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2020
JAKO I zaim. przysł.
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy: jako
Znaczenia:
»w jaki sposób; w jakim stopniu«: Ieśli bowiem Pan wszystkich/ iákoż sługá? Ieśli właycá wszystkiego świátá/ iákoż sługá? Ieśli wszystkiego świátá sprawcá/ iákoż sługá? SmotLam 90. O jakożeś ty dobrze posłał sobie, Zacny marszałku! żeś larwę nikczemną Zjąwszy, najwyższej nawykł roztropności: Znać się samego, znać i świat obłudny, A zatym wiedzieć jako żyć na świecie. MorszZWierszeWir I 466. Gdybyś takie rodziła, Sarmacyja, syny, Nie przyszłoby nam do tej, co dzisia, ruiny. O, jakoż ich niewiele ma Rzeczpospolita! PotSielKuk I 121. Oto ná tym łożku legam, czeka mię drugie łożko! trunná! trunná! Sprzęćiku, ktory mi Bog dał, iákoż się tu obroćisz? i ćiebie żegnam, krotko ćię iuż widźieć będę. MłodzKaz 94.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: AW



ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 05.04.2020
JAKO II spój.
Słowniki:
SStp, L, SWil, SJP notują
SXVI (?), Kn (?), T (?), SW (?) nie notują
Formy:
Znaczenia:
1. »w porównaniach«
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: jako tylko:
Związki frazeologiczne: chłop jako dąb »silny, wysoki mężczyzna«: Padł wznak srogi chłop iako dąb. PasPam 229.
2. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicjiNajprawdziwszy kapłanie boży, bo jakoż cię Tak nie zwać, kiedy cię już pieczono na roszcie. PotFrasz1Kuk II 166.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: leżeć jako bydlę zarznięte: Lezał iako bydlę iakie zarznięte wswoiey krwi. PasPam 244v.
Związki frazeologiczne: być jako bydlę prowadzonym: Wpadł [Samson] w ręce Philistinow/ od ktorych był iáko bydlę nieiákie prowádzony. BirkNiedz 190. ◆ kogoś jako bydlęta na ofiarę rzezać: Ná co temu Báálowi ofiáruiecie corki y syny wásze/ iáko bydlętá iákie ná ofiárę rzeżąc tyráńsko bárzo. StarKaz II, 359. ◆ kim jak(o) bydlęciem pracować: Aby vmiał [oficer] sobie poruconym rozkáżywáć, y Zołnierze[m], nie iáko bydlęciem prácowáć. FredPiech D2v. Mało na tym, że chłopem iak bydlęciem prácuiemy; ale co większa y nie chrześciańska, że często za psa, albo szkápę chłopa poddánego przedáiemy. LeszczStGłos 100. ◆ w ziemię jako bydlęta nieme patrzeć: A Chrystus im [bałwochwalcom i mahometanom] Pan powiada: Widzę & vos de hoc mundo estis, w ziemię tylko iáko bydlętá nieme pátrzycie. StarKaz II, 72. ◆ dźwigać jako bydlę: Insi záś cále Instrumentow nie używáiąc, dźwigáią iáko bydlętá. Czegom się z słusznym politowániem często nápátrzył, z właszczá przy dozorcách niebácznych. SolArch 1. ◆ jako bydlę »po zwierzęcemu, tak jak zwierzę, w odróżnieniu od tego, co właściwe człowiekowi.«: Béstyálskié/ vide Po béstyálsku/ et Iáko bydlę. Kn 21. Iako bydlę/ iáko béstya/ po béstyálsku. Pecorum modo [...] More ferae [....] In pecorum modum [...] More bestiarum [...] v. Po béstyálsku.. Kn 232. ◆ chłop jako drąg »duży, wysoki mężczyzna«: Chłop iako drąg ein grober Kerl. KellGram 225. ◆ jako dudy chłop »mężczyzna nieenergiczny, oklapły, rozleniwiony, niedołęga«: Iáko dudy chłop/ v. Powolny et Ciástoch. Kn 230.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka:



ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 14.01.2008
JAKO III part.
Słowniki:
nie notują
Formy:
Znaczenia:
hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: