W TRAKCIE OPRACOWANIA
Data ostatniej modyfikacji: 12.11.2025
Warianty fonetyczne:
KAMEDUŁA, KAMEDULA, KAMEDUŁ
Słowniki:
T (
kameduł, kamedula),
L (
kameduł, kameduła; XVIII),
SWil (
kameduł, kameduła),
SW (
kameduła, kameduł),
SJP (
kameduła) notują
SStp,
SXVI,
Kn nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1746
Znaczenia: »członek kontemplacyjnego zakonu pustelniczego o surowej regule«: Kameduł, Camadule. KulUszDyk 42.
Wteż czasy same S. Bonifacy, S. Romualda Kameduły Uczeń Łaciński od Iana XV Papieża wysłany na Ruś [...]. ChmielAteny IV 4.
Kameduł, Kamedula, Kamalduł. Camaldoleser; Camaldunenser-Mönch. un Camaldule, Camaldolite, un Réligieux. T III 517.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Znaczenia: »męski kontemplacyjny zakon pustelniczy o surowej regule założony przez św. Romualda, także klasztor tego zakonu albo kościół przy tym klasztorze«: Naznaczyli tedy sobie miejsce płynąć wodą za milę od miasta, do jednego klasztoru w lesie, bardzo wesołego, kędy kamedułowie mają swoją pustynią. LubSArtPol 237.
Dobra swoje i pałace między różnych swych konfidentów rozdawszy, ale przecię i oo. kamedułom pod Warszawą będącym i inszym kościołom dobrze uczyniwszy. JemPam 386.
Ták częste łápánia winnego y niewinnego, á do Sáxoniey odsyłánia, iáko Mancipiorum, tám wieźieniá bez żadney decyzyey y cognicyey Rzeczypospolitey, ták wiele rázy pozwolone sobie extra Regnum cum praejudicio et dedecore Rzeczyptey wyiezdzánia, Ceł y Oekonomiey Zydom y Cudzoźiemcom puszczánia, Dobr Krolewiczom w Litwie, támże Kamedulom Wygierskim, y gdźieindźiey inszym Possessorom gwałtowne odebránia, Locorum sacrorum sprofánowánia [...]. RefZiem A2v.
KATALOG KANONIKOW REGULARNYCH KONGREGACYI XIĘŻY y KLERYKOW REGULARNYCH, ZAKONNIKOW, PUSTELNIKOW, KAWALEROW, PANIEN ZAKONNYCH, KAWALEREK, etc. [...] Kameduli Pustelnicy R, 1000. czyli 1012. Vide w Części I. fol: 670. ChmielAteny II 767-771.
Cele zaś u pierwszych Mnichow mieszkaiących ná Puszczy były to Chatki małe osobne iedne od drugich, iákie się ieszcze widzą u Kartuzow y u Kamedułow, w ktorych się czasem po dwoch lub po trżech Mnichow mieśćiło [...]. HylJMOpis 119.
Byłem na Bielanach u o. o. kamedułów, których kościół srodze piękny, bo czarnym wewnątrz przyozdobiony marmurem, niemniej i klasztor fundacji niejakiego Wolskiego, bogacza. RadziwHDiar 79.
KOWNO nad Niemnem y Wilią rzekami Seymikowe Miasto, w Lipiec sławne. Blisko niego iest Pozascie gora Mons Pacis zwana, od Paca Kanclerza Wielkiego W.X. L. fundowanych ma Kamedułow. ChmielAteny IV 360.
Upita, Wygry nic osobliwszego nie ma; oprocz wspaniałego Kościoła y Klasztoru Kamedułow. SzybAtlas 200.
Drżysz na to, czuię, XIĄŻĘ, – drżyi w koncepta płodny, W rozum od starożytnych Polakow odrodny, Drżyi bardziey, żeś uraził świętość Zakonnika, Eliasza, Frańciszka, Synow Dominika. Kameduły, Norberty, Cysters, Bonifratry, Spadną na cię swym gromem, iak piorun z nad Tatry! ZabłFKrasic 6.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Patrz kamalduł, KAMALDULENS.