W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 28.06.2024
KARTOWNIK rzecz. m
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (; pod: kartować; XVII-XVIII), SWil, SW, SJP notują
SStp nie notują
Formy: lp M. kartownik; B. uż. żyw. kartownika; Ms. kartowniku; ~ lm M. uż. osob. kartownicy; D. kartowników; C. kartownikom
Znaczenia:
1. »wytwórca kart do gry«: Kláystr z mąki rżáney bywa czyniony od Kártownikow y Introligatorow do wiązánia ksiąg, abowiem lipczeyszy/ y kliiowátszy bywa/ niźli z innych zboż mąki. SyrZiel 918. Kartownik. 1) Karten-Macher [...] 1) cartier. T III 536.
2. »namiętny gracz w karty, karciarz; szuler«: Nieprzystoi szláchcie kostek/ kart gráć: tańcow Włoskich/ piłek/ balonow się chwytać: gdyż kárt y kostki kostyrom/ kártownikom/ y ludziom nikczemnym y prożnym przystoią: galardy skákać/ piłki, bálony gráć/ ácz piękna rzecz iest młodemu/ wszakże na to mieysce potrzebnieysza y przystoynieysza/ kopią do pierścieniá gonić/ ná koniu ieździć/ y co się wyższey námieniło. PetrSEk 300. Nabożnego człowieka zowią skrupulantem, Kosterę, kartownika namilejszym bratem. ObDworBad 220. Kártownik/ vide Kosterá. Kn 268. [...] tych tedy kartownikow 30 plag postronkiem ostrem skarac przy gromadzie [...] KsGrotUl 400. Lecz iż się pospolicie Kártownicy (Kosterowie) z chciwości zysku grą zábáwiáją; przetoż jest to grzech śmiertelny, y na duszy szkodliwy: Y ma mu káżdy w powołániu swoim, nie chceli sumnienia swego obrázić, mir wypowiedzieć. GdacPan 149. Czego doznał on (Kártownik, Kosterá) ktory wszystko, co miał, przez gránie utrácił; á nie májąc nic jedno Cháłupę biedną, dáchowkę z niey pozdeymował y przedał, áby tylko pieniądze ná grę był mieć mogł. GdacPan 151-152. Zrozumiałem z jednego wiáry godnego Mężá o jákimsi Graczu (Kártowniku, Kosterze) ktory, gdy wszystko przegrał, zęby w grze sádził, ktore potym przegrał, y one sobie z gęby powybijáć dał. GdacPan 152. JOUEUR [...] GRACZ kostera kartownik. DanKolaDyk II, 173. DE' BAUCHE' au jeu, (Qui jouë avec excès.) [...] KÀRTOWNIK szuler kostera gracz. DanKolaDyk I, 414. Kartownik. 1) Karten-Spieler [...] 1) joüeur aux cartes. T III 536.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: WG