Słownik XVII wieku

Słowniki:
L (2. poł. XVIIIw.), SWil, SW, SJP notują
SStp, SXVI, Kn, T nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1667-1669

Formy: lp M. kaskada; B. kaskadę; Ms. kaskadzie; ~ lm M. kaskady; B. kaskady

Etymologia: <fr. cascade>

Znaczenia:

»naturalny lub zbudowany spadek wody, wodospad«: Z Pałacu wyszedszy Ogrod wielki w ktorym przechadzki y perspektywy długie, kanały, cascata iedna z Fontanami. WojszDiar 70. Widźieć było rożne wieże, zegarnie, kolumny z Statuami, iako to Atlasa świat dźwigaiącego á rzucaiącego światłość daleko z okrągu Swiáta pozłocistego, admirowáć było kaskady wod spadáiących, konsiderować Amphitheatrum rożnie łamane, elogiami Nayiaśnieyszego Krola AUGUSTA II. y Senatu całego opisane, wyborycznego stylu. ChmielAteny II 301. Wysiadłam ná brzeg prosto ku pustyni, Biegnę iák Jeleń szukaiący zdroiu, Otwárta skáła pokázuie w skrzyni Sliczną kaskadę chłodnego nápoiu. O iák smakuie ta prezerwatywa, Co ztruty Jeleń w niey iadu pozbywa. DrużZbiór 179. Rzeki bieżące nigdy nie prożnuią, Rybki złociste można ręką chwytać, Potoki w koło Pol, y łąk się snuią, Niemasz kogoby dokąd biegną spytać; Nieznać tu żeby wylewały z lądu, Bo ni głębiny nie maią, ni prądu. Widzieć Kaskady, iák przez drobne ząbki, Zyłkámi ze skał, subtelnemi płyną, Potym się w cienkie rozlewaią Rąbki, Znać z kąd wychodzą, niezgadniesz gdzie giną. DrużZbiór 249. Wszystko miło wtym ogrodzie, a gdyby ieszcze była fontanna, y kaskady, to iest sztuczne wod spadki byłoby mieysce niewypowiedzianie wesołe. Tegoć tylko nie dostaie. AkDziec 39. Po obiedzie chodzą państwo po ogrodzie. Inni batami się wożą, gdyż tam na ten dzień przez różne kaskady woda z rzeki portowej Narwy wpuszczana bywa. MatDiar 662. Zyczyłbym sobie bydź teraz w Tiwoli abym przy sławney owey kaskadzie na rożne strumyki dzielącey się, z impetem spadaiącey, rozmyślał z WCPanem o świecie, i zgiełku na nim. KlemMeszListy 6. Z wierszchołka Gory lecąca kaskada Tłukąc się o gałz niesie szum daleki [...]. KarpińFZabawki 51. Wody świeże spadaią z wierchołkow gor, z wielkim bardzo szelestem, y robią rożne kaskady, potym zbiegaią się wszystkie w iedną dolinę [...]. HarpeWróbHist 334. Jak też WaćPani możesz takich rzeczy prosić Mam znow żyda wypędzać, młyn i karczmę znosić, Żeby zasadzać kwiaty i robić kaskady! NiemcPowrót 71.