Słownik XVII wieku

Słowniki:
notują

Formy: lp M. kwiat; D. kwiatu; kwiata; B. uż. nżyw. kwiat; Ms. kwiecie; ~ lm D. kwiatów

Znaczenia:

1. »część rośliny składająca się zazwyczaj z licznych, często barwnych płatków«: Druga Czerwona [lebiodka] ábo pospolita: Tá liście ma podobne pierwszey/ ieno więtsze/ szersze/ y kosmatsze. Prątki czworogránowite/ ták że kosmáte/ ále rumiáne: w wierzchu kwiat okołkiem brunatnorumiány/ rozpierzchły y kosmáty/ ábo wełniasty/ wdzięcznie pachniący. SyrZiel 471.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ kwiat bzowy:

2.zbior. »rośliny, kwiecie«: Sniegi upadły po kolano koniowi kwiat powarzyły Sady y insze Fructifera popsowały bo lezały Tydzien. PasPam .

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ kwiat bluszczowy: ▲ bania do kwiatów: Bania do kwiatow, ein Blumen Topf. pot á fleur; bouquetier. T III 21.

3. hasło w opracowaniu - nie podano jeszcze definicji

Związki niejednoznaczne względem znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ kwiat białogłowski »miesiączka«: Też do wzbudzenia kwiatow białogłowskich/ wodká doświadczona y bárzo użyteczna. SyrZiel 720. Wziąć dwie gárści bylice/ soli/ Szałwiry/ po garści: to wespoł warz w wodzie/ tydzień przed zwykły[m] przyszcie[m] miesięcznej choroby/ nogi po koláná w niey ciepło párząc/ ráno y ná noc/ przez cáły tydzień. Tak się zástánowione białogłowskie kwiaty wzbudza. SyrZiel 723. Trzebulá płonna potężnieyszych iest skutkow. Przeto Kwiátom zástánowionym białogłowskim w winie ią wárząc á piiąc/ iest osobliwym lekárstwem wzbudzáiąc ie y wywodząc. Przeciwko morowemu iádu/ y inszym zárázom/ iest lekárstwem. SyrZiel 1197. Owá substáncya krwi miesięczney mocnieyszym ciepłem strawiona bywa áż do koloru białości, y zowie się kwiátem białogłowskim. AlbSekr 151.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

◆ Związki frazeologiczne: ◆ bot. potrójny kwiat »fiołek trójbarwny«: Potróyny kwiát/ v. Brát z-śiostrą. Kn 796. potroyny kwiat; potroyny fiołek, vid. brat z śiostrą. T III 1569. Rozmaite gatunki ziół, które na łąkach i pastwiskach rosną, i skoszeniem w jedną kupę, układają stogi na trzy rodzaje dzielić się mogą. W piérwszym zawierają się dobre, soczyste, chłodzące, dodające appetytu, odwilżające, i tuczące, Potroyny kwiat, lub potroyny fiołek [...]. KniażFol 158.