W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 18.11.2014
LATAWICA rzecz. ż
Słowniki:
SXVI, Kn, T, L (XVIII), SW, SJP notują
SStp, SWil nie notują
Formy: lp M. latawica; D. latawicy; latawice; B. latawicę; N. latawicą; W. latawico; ~ lm M. latawice; D. latawic; N. latawicami
Znaczenia:
»zły duch ukazujący się pod postacią kobiety; sukkub«: Bywam ptakiem, źwierzęciem, kotką abo sową, W nocy wielką niewiastą, co mię śmiercią zową. Kto mię ujźrzy w południe, to przypołudnicą, A pod wieczór zaś wiedmą abo latawicą [...]. PerDziadGrzesz 418. Abowiem iż szátáni są rozmáici/ iedni z naynisszego choru Anielskiego/ ktorzy máłe męki (oprocz vtráty roskoszy niebieskich/ do ktorych ná wieki wieczne nie przyidą) iáko zá máłe grzechy cierpią/ ci żadnego obrázić nie mogą zwłasczá szkodliwie/ ále tylko osobliwie żárty/ ábo figle stroią/ z ktorych niektorzy są latáwcámi/ ábo latáwicámi/ trapiący ludzie w nocy/ ábo ich grzechem cielesnym máżący. SpInZąbMłot 58. [...] o bytności latáwcow/ y latáwic/ żaden watpić nie może/ ktory iedno historye czyta/ ponieważ ták Kánony/ iáko Doktorowie święci/ od wielu set lat/ siłá o nich ná potomne czásy podáli/ y zostáwili. SpInZąbMłot 68. [...] człowiek ieden máiąc przenágábánie od latáwice/ skoro sie zubełnie wyspowiedał/ był dostátecznie wybáwiony. SpInZąbMłot 203. [...] latáwcy tákże y latáwice nie dla żądze roskoszy cielesney/ niekiedy z ludźmi sie łączą oboiey płci/ ále z złośći wrodzoney żeby ie ták ohydzoną brzydkością zmázáli. SpInZąbMłot 372. Iáko twierdzą o nieiákiey Meluzynie latáwicy/ ktora z iednym Grosem obcowáłá/ y wiele mu synow porodziłá. Z ktorych káżdy miał co w członkách cudownego/ bo ieden miał trzy oká/ drugi kły wieprzowe iáko powiedáią. SpInZąbMłot 416. Latáwicę ieden zá żonę wziął. SpInZąbMłot 418. [...] szátan bądź to iáko latáwiec/ bądź iáko latáwicá/ dzieci żadnym sposobem rodzić nie może. Ale dzieci tákowe są własne obłudy: ábo gdzie indziey vkrádzione y podrzucone. SpInZąbMłot 453. Latáwiéc czárt/ i latáwicá [...] Incubus, et Succubus [...]. Kn 351. BABA [do Nędzy]. A czy cię tu Rogalec przedemną posadził/ Dáwnoć nas ty szátánie we szpitálu wádził. Nietylko mnie ále ty wiele ludziom szkodzisz/ Látáwico odártá [...]. NędzBied 7 nlb. Czart nie raz się czyni Incubum, álbo succubum, alias (iák tu zowią na Rusi) latawcem albo latawicą, do tákiey przywodząc ludzi lubieżnych, niepowsciągliwych amoratow niecnoty, że albo białąglowę uformuie z powietrza dla nich urodziwą, miłosną, á czasem scirw z kąd porwawszy przy nim kładą, pokrywszy piękney amazyi postacią: álbo też dla białogłowy naturalney uwikłaney amorami lub cielesności appetyczney reprezentuią męszczyznę [...]. ChmielAteny III 208. Latawica. Nachtweiblein ein Gespenst. un sucube; diable qui sous la figure de femme habite avec l'homme. T III 719.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: RB