Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1610

Formy: lp M. lud; D. ludu; B. uż. nżyw. lud; N. ludem

Znaczenia:

1. »zbior. o ludziach; ludność, tłum«: A gdy on lud gruby ujrzał onę gádzinę wiszącą u ręki jego/ mowili jedni do drugich: Pewnie ten człowiek jest mężobojcą; bo choć z morzá uszedł/ przecię mu pomstá żywym być nie dopuściłá. Lecz on otrząsnąwszy onę gádzinę w ogień/ nic złego nie ucierpał [!]. BG Dz 28, 4-5. Lud tez tam nadobny białogłowy gładkie y z byt białe. PasPam 55. W Mieście nagwałt biią w dzwony w bębny lud się sypie na bulwark. PasPam 69. Moskwa swoiey nie naszey wygadzaiąc imprezie na nasze prawe skrzydło pierwszy uczynili impet [...] Tam Lud srodze gęsty y prawie kilku ich poiednego sięga. PasPam 106v. Insza teraz [...] kiedy wyrzucą ognie okrutnemi Fetorami Lud zarazaiące. PasPam 258v. Poszedłęm [...] w ten czas kiedy wszystek prawie Lud ze Gdanska wychodzi y wyiezdza na Spacyery. PasPam 262v. Nie nowina to Bogu miec Curam [pieczę] wprotekcyiey iego S. zostaiącego Ludu. PasPam 266v. Z nas urągali się et toties exprobrabant [i tylekroć zarzucali] że z Narodem Gołym Nie Horęznym z Ludem do Uciekania Gotowym z Ludem takim woiuięmy. PasPam 267.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ lud błahy »ludzie niskiego stanu«:

2. »ludzie pozostający pod czyjaś komendą«: Tegoż dniá ku wieczorowi p. Stárostá Krzemieniecki lud swoy monstrował/ piechoty 200 bárzo dobrey/ vsárow 150 dostatnich/ konnych y świetnych/ wespołek y pan [...] 40 koni vsárow porządnych K. I. M. pokázował. BielDiar Aiijv. Było prusakow 12 Tysięcy ale lepszego ludu nizeli Cesarscy y wolelismy zawsze z niemi na imprezę nizeli z Cesarskiemi. PasPam 57. Poczęła tedy okrutnie dziękować wołaiąc Swięty Lud Czarnieckiego przeklęty Sapiezynski. PasPam 154v. Szwedów alias finów dziewięćdziesiąt z majorem von der Pahlen uderzyło na wszystek ich szyk i komenderowanego naszego ludu było koni pięćdziesiąt, gdzie i ja byłem; szyki rozerwaliśmy, wołoskie pryskały sromotnie chorągwie nawet i pancerne; rajtarya księcia Wiśniowieckiego hetmana polnego nam się oparła; noc zatém dalszego sukcessu zabroniła. ZawiszaPam 108.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ lud boski: ▲ lud boży: