W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 26.11.2019
MARZEC rzecz. m
Słowniki:
notują
Formy: lp M. marzec; D. marca; Ms. marcu
Etymologia: <czes. mařec, z niem. März>
Znaczenia:
»nazwa trzeciego miesiąca w roku«: W Márcu pospolicie ná tych prątkách wyrastáią pąpie brodáté fałdowaté [w roślinie mniszek]. SyrZiel 1155. Marzec był tak ciepły, suchy y węsoły ze prawie przeciwko naturze swoiey. PasPam 258. Jest w tygodniu piątek; W roku marzec odmienny; znalazło się schizma W dwunastu apostolech [...] Nie masz, gdzie by w pszenicy nie było kąkoli. PotFrasz4Kuk I 207. MARTIVS, Marzec . Dni ma XXXI. Znák ná Niebie BARĄN. HaurEk 99. W Lutym kiedy u ludzi, Woł, Wieprz, Báran tłusty, W leśsie wszelka zwierzyná pozna Mięsopusty, Słońce ná Zodyáku, postne ryby łowi, W Márcu záś iákoby w przek, czyniąc Kościołowi, Kiedy ludzie od mięsa ná ryby się biorą? PotPocz 100. Pod samym zaś polum pułnocnym kraie położone od Marca do Września dzień maią sześć miesięczny, ledwie co nocy, czyli wieczoru y brzaszczku zarywaiąc. BystrzInfGeogr C3v. Na początku marca wzwyż wyrażona zwierzchność żupna ześle rewizyją do statków alias byków i galerów, ex parte pp. frochtarzów pobudowanych i przysposobionych, dla zlustrowania i uważenia roboty, jeżeli dobrze i fundamentalnie, z drzewa zdrowego, zrobione oraz należycie ubezpieczone i obwarowane będą; a potym tychże pp. frochtarzów obwieści, jakim porządkiem jeden po drugim do ładugi, jeżeli ze wszystkim gotowy będzie, przystępować ma. InsGór 1743 157. Największe gorąca są w marcu, aprilu i w maju [na Goa]. MarBohMisDoś 219. Marzec, g. marca (...) le mois Mars. T III 796.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Suchy Marzec, mokry Maj, będzie gumno jako gay. T III 796.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: MM