▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ w tej mierze »w tym wypadku,w tej sprawie«: Kontent Mars że ma Syna Godnego wtey mierze ktory Męstwa Dzielności znaczny assumpt bierze. PasPam 271v. A Rzucił ze tez Marsa? obłatawszy zdrowie Nie [...] Perseweruie w Szarzey przyznać mu wtey mierze: Piłka, A Męstwo bite większy Impet bierze. PasPam 274v. ▲ żadną miarą »w żaden sposób«: Mysię tu ruszamy prosięmy wyzey. Zona mowi daręmna turbacyia bo tego zadną miarą nieuczyni y poiedzie. PasPam 83v. Powieda, na ostatku zes my się dusznie starali o ięzyka ale dostać zadną miarą nie mogli bo iuz były zaciekłe Czambuły do kosza poschodziły. PasPam 240. ▲ bez miary »niezmiernie, nadzwyczaj«: Wielu inszych [bohaterów] Pisma wynoszą bez miary. PasPam 274. ▲ co niemiara »bardzo dużo, mnóstwo«: Nacisnęło się tedy pod Owe Czosnki Co niemiara tego chcąc Zeby Ich Odstrzeliwano. PasPam 107v.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ brać miarę »wnioskować, porównywać«: Na te działa utopione mowił że wszystkie moie będą ale mi się to rzecz niepodobna widziała biorąc miarę iaka bieda kiedy działo w błocie uwięznie a coz kiedy w Morzu. PasPam 70. Oni tez biorąc miarę z Pięknego Bultynka [!] spodziewali się że to tam cos dziwnego y drogiego obaczą. PasPam 80. Na woynę wołasz a nie wiesz co to woyna Przy naymniey ztąd mogł bys brac miarę że to choc Palcem oko wykolą to postaremu Łechciwo [...] Apogotowiusz kiedy ie z Polnego Działka zapruszą. PasPam 192v-193. ◆ brać miarę i podobieństwo »wnioskować, porównywać«: Lanckoronski trochę się w[y]gadał przed Chorązym naszym o tych affektach ale y on poufale niewiedział choc tam zęmną bywał, komplement tylko widząc ztego brał miarę y podobienstwo. PasPam 73v.

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ bardyjowska miara: ▲ miara młyńska »określona objętość zboża oddawana młynarzowi za mielenie lub właścicielowi ziemskiemu przez młynarza«: Miáry dozor. Miáry doyrzeć, y pilnie się oto pytáć trzebá ieśli większą ná boiowisku nie mierzono zbożá miárą, osobliwie młynską, bo tám zwyczáyna, ze iedną záwsze więcey nádmierza się miárką: w Szpichlerzu záś mnieyszym álbo zwyczáynym dworskim wymierzáią korcem. HaurEk 12. ▲ miara inwentarska (sz. zm.) »miara objętości«: Wysiew: Żyta oziminnego miarą inwentarską Kor. 145 Jęczmienia w oziminie takąż miarą 15 Jęczmienia w jarzynie 28 3/4 Żyta jarego 10 Owsa 122 1/4 InwChełm 162. Folwarku włóki 25, na którym wysiano tak oziminy jako i jarzyny: żyta oziminnego inwentarską miarą kor. 187, jęczmienia w oziminie tąż miarą kor. 44, jęczmienia w jarzynie tąż miarą kor. 31, owsa tąż miarą kor. 141, grochu miarą inwentarską kor. 8, siemienia lnianego tąż miarą kor. 3, konopi w. 1. InwChełm 170. To wszytko miarą inwentarską siano na podobnym gruncie, ekscypując góry, piaski i zarosłe, przy widzu i karbie. InwChełm 182.

◆ Związki frazeologiczne: ◆ chodzić w swej mierze: Rdza je żelazo, woda głaz dziurawi, Sen straszny prawda rozwieje na jawi, żadna rzecz wiecznie nie chodzi w swej mierze, Już i ta książka moja koniec bierze. MorszAUtwKuk 267. ◆ stoi cena w mierze »coś nie zmienia wartości«: Stoi cená w-miérzé/ v. Cená. Kn 1069.

● Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: ● Iéden chodzi w miérzé/ drugi suknią dziérzé. KnAd 509. ● Ceń słusznie a w miaręć zapłacą. T III 103. ● Drożey cęń/ á w miáręć zápłácą. KnAd 211.