ZALĄŻEK ARTYKUŁU HASŁOWEGO Data ostatniej modyfikacji: 20.01.2023
MIEĆ SIĘ czas. ndk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610
Formy: bezok. mieć się; ~ cz. ter. lp 2. os. masz się; 3. os. ma się; lm 3. os. mają się; ~ cz. prze. lp m 1. os. miałem się; 3. os. miał się; lm mos 1. os. mieliśmy się; 2. os. mieliście się; 3. os. mieli się; ~ tr. przyp. lm mos 1. os. mielibyśmy się
Znaczenia:
»ruszać w stronę jakiegoś miejsca«:
Rekcja: ku, w
25 Do Minská gdzie I. M pan Hetman polny Krolá I. M. witał/ y rádził áby Krol I. M. bez odwłoki ku Orszy sie miał/ żeby tym spieszniey kwarciáne y ine roty (ktorym prędko tuszył bydź w Orszy) wiadomosć wźiąwszy o drodze K. I. M. postępowáły ná mieysce popisowi náznáczone. BielDiar A. Do góry, ba, w niebo się mieć sercem, człowiecze, Skąd choć cię co raz ciało nikczemne zewlecze, To brzemię, które z świętych cnót nazbierasz kwiatu, Z zimnego grobu wróci niebieskiemu latu; Jeśli też kto nie chce być w grobie ziemnym prochem, Wolno tam z Elijaszem jechać i z Enochem. PotFrasz1Kuk II 25.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: mieć się niedobrze:
Związki frazeologiczne: mieć się do broni (sz. zm.) »chcieć walczyć«: Gomes [mówi do Diega] Ná coż się mász do broni, gdyć nie służą, siły? CorMorszACyd 116. Nikt się nie ma dobroni: łzy tylko leiecie [mówi umierający Chodkiewicz do rycerstwa]. PotWoj 153. Broń [...] mieć się do broni. zu den Waffen greifen. prendre les armes [...]. T III 78.
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Kto się chce mieć dobrze ná dzień/ niech sobie gęś zárznie/ kto ná tydzień/ niech wieprzá zákole/ kto ná miesiąc/ niech wołu zábiie/ kto ná cáły rok/ niech żonę poymie/ á kto do śmierci/ niech Xiędzem zostánie. RysProv VII, 5.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autorka: