Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»łowca, ten, kto bierze udział w polowaniu, zajmuje się myślistwem«: Jako gdy dziki źwierz siecią otoczy myśliwiec chciwy, że mu nie uskoczy, tak też starościc i po nim dwór pieszy po obłów spieszy. MiasKZbiór 162. Ia będąc záwsze myśliwym zmłodu z stárszemi myśliwcámi przebywáiąc/ com od nich słyszał/ y com zá doswiádcżeniem obacżył/ tom sobie spisował. OstrorMyśl1618 5. Ale to zabáwá wielka/ y kłopot: y głownemu Myśliwcowi/ ktoremu o psy nie trudno/ z nic po tey z nim pracey y zabáwie/ żeby miał zá iednym że wszytkiemi biegáć: y nápráwuiąc go/ wszytkim niedogadźáć: kto to podłe myślistwo ma/ á iednego tákiego dobrego/ ten może około tego sie záchodźić/ iesli mu nim śiłá ma miedzy psy przybydź. OstrorMyśl1618 40. O Myśliwću y iego powinnośćiách. MYsliwiec iest iákoby Hetmán/ Wodz y Sprawcá pśi/ ktory nimi rządźić ma/ y spráwowáć ie: vźywáiąc ich rozrywki y smysłu/ y mocy/ do słusznego szukánia/ prędkiego ználeźienia y vgonienia źwierzęćiá. OstrorMyśl1618 46. Na psa mu się sromota zda szable dobywać I na bezbronnego jej myśliwca używać: Mniejsza hańba, gdy tylko puklerza użyje, Który miał od Atlanta, kiedy go odkryje. ArKochOrlCz I 150. O myśliwcach. Powiedz, kto kiedy widział Żyda myśliwego? Albo w księżej sutannie cygana brudnego? WychWieś 19. Myśliwiec/ vide Łowiéc/ Ptásznik. Kn 440. Potym Myślistwo Cesárskie/ prowádzono psow rożnych kilká tyśięcy blisko cżterech/ miedzy ktoremi byli y Brytani od Páná Posłá Páná Trzebinskiego oddane: przy tych było konnych y pieszych trzy tyśiące/ Myśliwcow pułtorástá/ wozow dźieśięć/ mułow ośm/ Iáncżárow sto/ potym konnych z łukámi trzy tyśiące/ strzelcow z dźidámi á z spiszámi długiemi ostremi trzy tyśiące. StarWyp C2v. Ale nie śmie, ażbyście glejt mu wolny dali, A myśliwcom psy odwieść do domu kazali. MorszHSumBar I 273. Tegosz czásu Myśliwiec Xsiążęćiá Háskiego z Kasselu nátráfił Orłá ná grunćie Lewsztyńskim/ ktory Sarná ubił/ y onego śię ták obżárł/ że wzgorę podlećieć nie mogł/ ále tylko nád źiemią nisko latał/ zá ktorym myśliwiec ták długo chodźił/ áż go wskrzydło postrzelił y okaliczył/ ktorego chćiał żywcem wźiąć/ ták śię potężnie nosem/ skrzydłami y pázurámi bronił/ że gdyby był chłop jeden/ Myśliwcowi ná pomoc nieprzyszedł/ niemogłby mu był sam nie ucżynić. OpisUtar 3 nlb. Tak dziki zwierz, tak ptacy, tak i nieme ryby Na ponętę wpadają myśliwcowi w dyby. PotWoj1924 141. Zaiąc tez ze dzwonkami za koniem pod Skakuie Iastrząb umysliwca na ręce. PasPam 256v. Widząc ten, że ich żadną miarą nie ustrzeże, Lada kiedy mu szkaplerz na szyi porzeże, Zakopie je przy pewnej na ogrodzie śliwce. Nic nie wie, że już na nie ma insze myśliwce: Wypatrzywszy go sąsiad opłotni w też tropy Wyjął zaraz pieniądze zakopane z trzopy. PotFrasz4Kuk I 341. Śnieg upadł, siodłaj konia, bierz charty do smyczy; Myśliwcze, do wytyczy! PotNabKuk I 529. Cobym miał o myślistwie pisáć, snádno się káżdy domyślić może, co zá myślistwo było, u ták Wielmożnego Páná, kędy káżdego dniá práwie nie było, żeby kto nie oddał smyczy Chártow, álbo sfory Ogárow, álbo Sokołow, álbo Rarogow, bo tám nie ácceptowano, Iástrzębi. Myśliwcow iednák położę. Sokołnikow, y Rarożnikow, ktorych było trzydźieśći. CzerDwór Bv. 2 obrazy, wielkie lansawty w czarnych romach, mieisczamy złocistę, na iednim iest malowany marnotrawny syn, a na drugim, iako ptaky na wodzie myszliwiec strzyla. SzumInw 71. Za co pod kluczem kálendarskim Monarchow, Xiążęta, Pany, wszystkie stany Duchowne y Swieckie, Krolestwa, Prowincye; Miásta, Kápituły zamknęli, wymyślnemi denominacyami one figuruiąc, y o nich co rok swoie w szczegulności, iák drogi depozyt ukrywaiąc wieszczbiarstwa? Pod figurą trzech koron, kluczy, pszczoł o Papieżu prognostykuiąc. Pod podobieństwem iabłka, wieńca laurowego, Orła dwoigłownego wrożąc o Cesarzu Chrześciańskim, á nie sąż to w szczegulności prognostyki? Názywaiąc Hiszpanią Murzynem, Francuza w bitwie kogutem, Turczyna psem, Polskę snopkiem zytá [...] Miasta to Ciołkiem, to poduszką, to syreną, to sercem, to myśliwcem etc. BystrzInfZup 27 nlb. Na osoczonego bez rosy przez Iwanka osocznika machinę dzika ruszyłem się i szczęśliwie my go ubili, z szkodą jednak nieodżałowaną, bo mi wyśmienitych piąciu ściął psów, trzech na miejscu, a dwaj ultimis spirant, Pan Bóg-że wie, co ź nich już będzie. Konia tyż pod myśliwcem ciężko podciął. RadziwHDiar 82. Dopiero w ten czás kontent młody Pan y głádki, Kiedy nápakowane zastánie szufladki, Obmyśli prędki sposob, iák złoto chędożyć Zaśniedziałe, trzeba go w ręce ludzkie włożyć, Zbiera zewsząd Kápele, przyimuie stoiakow, Ná stayni chowa dzielnych pięćdżiesiąt Rumakow, Psow rożnego rodzaiu w kilku Psiarniach wyie, Sam się po lasach włocząc, iák dziki Mąż żyie, Potym kiedy Kapela wytrąbi intratę, Słudzy głodni, słoniny ledwie maią łátę, Psom niestało wywary, wysłać ich do Jatek, Myśliwcy niech po krzakach wieszaią ostatek, Potym z Pana Syn chudym zostawszy pachołkiem, Często zá rownym sobie, usługuie z stołkiem, Wspomina cicho ten czas, gdy mu też służono, Gdy Stoły zástawiano, w brod wina noszono. DrużZbiór 142. TERMINY MYSLISTWU SŁUZĄCE Łowczy, Myśliwiec, Doieżdzacz, po Kniei krzyczący, Kotłowy, nawarę preparuiący, Instrumenta do Myślistwa należące: Fuzye, Muszkiety, Ianczarki, Smycz, Obroże, Swory, Trąby Myśliwskie, Sieci, Roziazdy, Poły, Siatki, na przepiorki, Wabiki rożnych Zwierząt, y Ptactwa głos imituiące. ChmielAteny1755 I 80. Myśliwiec, g. myśliwca. Myśliwy, g. myśliwego. 1) Jäger. 2) Jäger, Liebhaber der Jagd. 1) chasseur. 2) giboïeur, chasseur; qui aime la chasse. T III 881.

◼ Przenośnie: ◼ Ale nie będę tego wilká szczwał, tylko zá przytomnośćią wielkich że ták rzekę Myśliwcow Chrystusowych. Szczuie naprzod tego wilká Augustyn Swięty Oto práwi wilk owcę zá gárdło vchwyćił. MłodzKaz I, 67.