W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2015
NABAWIĆ czas. dk
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1601-1650
Formy: cz. prze. lp m 3. os. nabawił; ż 3. os. nabawiła; n 3. os. nabawiło; ~ cz. przy. pr. lp 3. os. nabawi; lm 3. os. nabawią; ~ im. uprz. nabawiwszy
Znaczenia:
»przyczynić, przysporzyć czego, sprowadzić co na kogo«: Tego niech skarze [Bóg] ktory [mnie] tey opiniey WMMPanow niepotrzebney nabawił turbacyiey. PasPam 144v. To iedno oskarzenie nie uczyniło mi nić złego y owszem nabawiło mię chleba y dobrey sławy czego y Sami Związkowi zazdroscili. PasPam 174v. Coz Herkulessa sławy takiey nabawiło. PasPam 275.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: bólu kogoś nabawić: [...] rá, choć máła, ták wielkiego bolu Chiro nábáwiła, że sobie życzył śmierci, y od niey vmárł dniá dziewiątego. OvOtwWPrzem 89. ▲ wstydu kogoś nabawić: Lub to w maszkarze, lub się jawnie stawi, [kloc] Przecie was [panny] wstydu jakiegoś nabawi. Lepiey było iść leda za chłopinę W te mięsopusty, niż włóczyc szczepinę. WychWieś 29. [...] postępek cały Córki mojej Wenery z Marsem tak wystawił, Że ją nowego wstydu u wszytkich nabawił [mowa Jowisza po śmierci Waleriana Otwinowskiego]. MorszAUtwKuk 129. ▲ nabawić kogoś strachem, nabawić kogoś strachu (sz. zm.): Ziemia przez wiatry od gruntu się wzruszy I miasta swoim trzęsieniem pokruszy, Wzburzy się morze niecierpliwe łodzi I częste strachu nabawią powodzi. MorszAUtwKuk 156. [...] Nowina przyszła, ze Duńczyk Holsacyą splondrowawszy, Szweda pobił na Morzu cztery mu Harmatne wziowszy Okręty. Co uważaiąc Król, żeby się ieszcze kiedy nie poprawił, y nas znowu strachem nie nabawił, kazał iść znowu do Pomorza Czarneckiemu, y Wojewodzie Podlaskiemu z Woyskiem [...]. HistBun 48. ▲ nabawić kogoś żalu: Nábáwił mię frásunku/ żalu/ kłopotu. Er hat mir einen grossen Kummer/ Leid/ Händel angerichtet. DobrGram 455. ▲ boleścią kogoś nabawić: [Śmierć] Sama przed Czasem y Zebrała y Skosiła y Strawieła: Zaczym Nas wszystkich Zalem i Bolescią Nabawieła [...]. HerbOr 582. ▲ boleści kogoś nabawić: [...] ten czás śmierć przypádnie niespodziewánie/ y pomiesza wszytkie zamysły chciwego człowieká boleści/ boiaźni/ y męki wiekuistey nábáwiwszy go [...]. StarKaz 409-410.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas