W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 11.09.2008
NACZYNIE rzecz. n
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1610-1625
Formy: lp M. naczynie; B. naczynie; ~ lm B. naczynia; Ms. naczyniach
Znaczenia:
»przedmiot służący do przechowywania, gotowania czego«: Wytoczą [krew bydlęca] wnaczynie na mięszawszy wto krup ięczmięnnych albo tatarczanych. PasPam 55v. Wodę wylewaią [...] czym kto miał bo niebyło tylko iedno naczynie do wylewania wody. PasPam 66v. Maią sposoby takie y naczynia takie adaptowane że się w nich nic nie zepsuie nie zamoknie. PasPam 69v. Postawiono iey [wydrze] wody wnaczyniach wielkich na puszczano tam Rybek Rakow to się cieszyła wynosiła PasPam 255. Mieli [...] w namiotach [...] wanny [...] Srebrne naczynia do Wody. PasPam 261.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Ustabilizowane połączenia wyrazowe: naczynie farfurowe (sz. zm.): Odpowiedział: — „Adziamską siarkę do Chiny zawieźć, gdyż mam tę wiadomość, że barzo tam popłaca; ztamtąd naczynia farfurowego nabrawszy, do Grecyej zawieźć; ztamtąd zaś złotogłowów i materyj rozmaitych wziąwszy, do Indyej prowadzić; [...]". SaadiOtwSGul 141. Gdzie stoł zástáwiony W fárfurowych naczyniách/ mlekiem znaydzie chłodnym Másłem młodym/ y sercem tworzonym dorodnym/ A Pásterki tym czásem lubo przypalone/ Wdzięczne iednák do doiu ręce wysmuknione Y státki gotowáły. TwarSPas 58. Gdzie piękne świetlice? czyste, porządne, ozdobione to cynowym to mosiądzowym, to miedzianym, a ślicznie wyglancowanym, to częstokroć farfurowym, szklanym naczyniem, to obitkiem choć nie iedwabnym, ale bagazyowym lub podobnym maią? JaroszBł 42. Weż funt masła młodego, iak naylepszego y niesłonego, włoż w naczynie farfurowe przyszersze. AlletzAlb 82. ▲ naczynie porcelanowe: Naczynie porcelanowe y olederskię SzumInw 67. Konserwuie się długo ta Sorbeta w Náczyniach Porcellanowych, ktorey z gęsłey po łysce kłádą do wody, á ta dźiwny odor, miły kolor; smák przyiemny piiącemu przynosi. ChmielAteny II 476. Za granice Państwa, przedtym wywozić się nie godziło naczynia porcellanowego, pod życia utratą, iako pisze Pancirellus y Szentywani. ChmielAteny IV 537. Białkiem iaiowym kleią się potłuczone naczynia porcellanowe. KlukZwierz 128. czy może ciepło wrzącéy wody części od obwiewaiącego powietrza zimnego bardzo ściągnione rozciągnąć, aby iednakowéy z drugiemi częściami nabrały tęgości? zdaią się to potwierdzać naczyniá porcelanowe, i gliniane polewane, które ieżeli w wodzie gotowane niebędą, zdatne nie są do potrzeb kuchennych. SpielKrumNauka 39. Na ten koniec maczają Bawełnę w oleiu Behen, kładą ją w naczynia szklanne lub porcellanowe warstwami z kwiatami Jazminowemi; kwiaty co 24. godzin odmieniáią, i swieże przesypuią. JundziłłBot 13.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: SPas