Słownik XVII wieku

Słowniki:
nie notują

Najwcześniejsze poświadczenie: 1656-1688

Formy: cz. prze. lp m 3. os. nastąpił; ż 3. os. nastąpiła; n 3. os. nastąpiło; lm nmos 3. os. nastąpiły; ~ cz. przy. pr. lp 3. os. nastąpi; lm 3. os. nastąpią

Znaczenia:

1. »nastać, pojawić się (po pewnym czasie, po czym)«: Nastąpiło potym Swięto Panny Maryiey Nawiedzenia. PasPam 99. Iak się ow Marmur uspokoił nastąpiły potym inszych chorągwi deklaracyie. PasPam 118v. Pan Bog y ludzie duzo chleba Oyczyznie uięli z czego nastąpiła potym drogość zboz wielka. PasPam 178. Kiedym przyiechał do Oyća a Seymik nastąpił nigdy nie omięszkałem go. PasPam 215. Nie była iednak koronacyia az w trzecim Roku bo nastąpiły Woyny Wielkie od Turkow. Tatarow y kozakow. PasPam 247.

2. »nastąpić, nadeptać na co«: Kto ostrozny y na Starą obręcz nie nastąpi. PasPam 137v.

3. »natrzeć, napaść«: Woiewoda iako kto ma skoczyc do Husaryi rosporządziwszy do Sapieie tez posłał że by y on szczerze nastąpił bo tez iuz zachodziło słonce. PasPam 107. [...] ordynował Sołtan swoie Woyská ná trzy Częśći przećiwko nam, ná Práwe, Lewe skrzydłá, y Corpus rozłożywszy, ná nas nástąpił Tłum pierwszy kilkánaśćie tyśięcy Dolinámi od Wierzbowá [...]. RelPotrz 2-3. Spotkały się wojska z sobą i ucierały formalnie, z obu stron ognia do siebie dając, tymczasem koronne i litewskie wojska nastąpiły, za ujrzeniem których, zaraz i Moskwa i Litwa republikańska uchodziła z wielką swoją klęską aż do Wilna. ZawiszaPam 240.

4. »zbliżyć się w przestrzeni, przypłynąć«: Ryba tez podobno zynszych mieyść nastąpiła. PasPam 200v.

Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:

▲ Ustabilizowane połączenia wyrazowe: ▲ nastąpić batalią na co: Tandem gdy już nobilitas uprzykrzyła sobie incommoda zimy, okrzyknąwszy pryncypałów, aby albo się zgodzili, albo nastąpili batalią na wojsko w. księstwa litewskiego. ZawiszaPam 201.