Słownik XVII wieku

Znaczenia:

mit. »w mitologii greckiej: nimfa morska«: Ale oprocz tego/ cokolwiek iedno náturá sztucznego/ ná ziemi ábo ná powietrzu vczyniłá/ y w morzu też tákie rzeczy poniekąd wykonterfetowáłá. Opusczam słonie/ wieprze/ żołwie/ psy/ ćielce/ konie/ opusczam iástrząby/ iáskołki morskie; sámego człowieká wyráźiłá w żołnierzu iezdnym morskim/ w Syrenách w Nereidách: á co dźiwnieysza/ w Biskupie/ y w Mnichu: ktoby chćiał o tym wiedźieć/ iż Syreny y Nereidy widźiáne były/ niechby czytał Alexandru[m] ab Alexandro, y Adriani Iunij Batauiam. BotŁęczRel II 6 nlb. Ino z swem Melicertą i roztarganemi Włosami Nereidy i z przestraszonemi Glaukami Trytonowie, nagłą zdjęci trwogą, Po morzu uciekają tam i sam, gdzie mogą. ArKochOrlCz I 237. Po Nurtách Nereidy z sobą hárce zwodzą/ A w ćieniu sprácowáne Myrthámi się chłodzą: Brzegi bluszcz buyny snuie/ z tey y owey strony Smákiem nadoskonálsze żołcą się Mellony. TwarSLeg 47. Iest przy morzu káplicá/ ni mármorem sławna/ Ni złotem/ tramy ią ćmią/ á dąbrowá dawna. Nereus/ z Nereidy rządzą nią; te tuszył Iey bogi/ iak ná brzegu żeglarz śieći suszył. OvŻebrMet 278[268]. Iest przećię coś zá przodká mieć nie Nereidę: Lecz co w mocy morze ma: y z Nereem cory. OvŻebrMet 296[286]. Te mármorowym pálcem otárszy dźiewoiá/ Ciesząc boginią/ mowi: ziaw serdeczna moiá/ A nie tay się z bolem swym: iam twa wierna wszędźie. Ná co ták Nereidá Kráteykę odbędźie. OvŻebrMet 339[329]. Doris imię Boginiey morskiey, tá miáłá oycá Oceáná, mátkę Thetyn, á mężá Nereusá: z niey wileka wielkość Nymph vrodźiłá się, ktore Nereidámi zową. OvOtwWPrzem 55. Nereidy, Nimphy morskie z Tritonámi, rożne Báletty, Gálárdy, z Fráncuská, Włoská, Hiszpáńska skonczywszy, chyżo wekiery dla vkontentowánia moiego, y osoby moiey skakáć muśieli. AndPiekBoh 50. Czuią stalony[!] grot iego [Heraklesa] dźirydy, Sliczne wbłękitnym morzu Nereidy, Nie zgaszą ogniá morskięmi fálámi. SenBardzTrag 135. Neptun winszuje drogi królewnie po wodzie, A Tryton dziwując się i nimfy urodzie Panny, Egle, Agawę, ozdobnej urody I insze nereidy wynurzone z wody. KuligDemBar II 363. Bieży pilnie co żywo, iáka tey gromády Przyczyná? ktora tákiey okazya rády. Skoro w niebie stanęli, mieyscá im rozdáią Swym porządkiem; naypierwsze krzesłá záśiádáią Obywátele Niebios, w drugim rzędźie idą Morscy Bogowie Glaucus, Forcus z Nereidą; Y iuż w státeczney z niemi Proteusz postáći, Rzeki też większe śiádły między stárszych Bráći. ClaudUstHist 27. Iuż też dłużey y chytrey Nereidy sztuki, Zátáić się nie mogły. ClaudUstHist 133. Gdy wola Iowiszowá, nie pozwala wieczney Odmieniáć Nereidźie wyrokow ustáwy, Zkąd serdecznie boleie, że y w ten czás Nawy Nie zátopi z Vlissem; ktoregoby chćiáłá, Aby w iednym momenćie ná dnie morskim miáłá. ClaudUstHist 138. DAGON Bożek Azotow figurę maiąc ludzką od głowy do pasa, od pasá do ziemi formę ryby w łuskę przybraney. Według Pòétow ieżelo część ludzka była Męska, nazywali takowe Imagines Trytonami: Ieżeli od głowy była postać Białogowska, nazywali Syrenami, álbo Nereidami. ChmielAteny1755 I 39. Nie mniey był szczęśliwym ów inny Rabin, który przechadzaiąc się po nad brzegiem morskim, uyrzał iednę Nereidę tak otyłą; iż równałasię[!] piętnastu domom ciągle postawionym, i z sobą stykaiącymsię[!], a razem obaczył Węża iednego tak nierównie większego, iż owę Nereidę w momencie połknął, ale przypłacił takie obżarstwo swoie własnym życiem; albowiem przyleciał kruk, który węża takiego pożarł [...]. PinSynag 31. Był czás; przez twoie gdy Antecessory Te brzegi z Turskiey nábrzmiewáły iuchy, Y obfite się láły tu Likwory, Pod Choćimskiemi dwiema záwieruchy, Teraz gdy się wzbił Pogánin do gory, Národy wszystkie wáżąc iáko muchy, Ze ie poniżysz mamy tę nádźieię, Y Nereidy násze y Nápeę. JabłSWUprow F.