Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»nieopowiadanie się po żadnej ze stron, zwłaszcza w sprawach politycznych; nieangażowanie się w konflikt zbrojny«: Odpisał Jmć P. Hetman że ten ogłos był beż żadnego fundamentu, Rzplta zachowuiąc zupełną neutralność y że Sam lustrował granice [...]. MerkHist 2, 127. NEUTRALITÉ [...] OBOSTRONNOŚĆ nieutralność[!] umysł między dwięma stronami do żadney nie nakłoniony ále oboiętny y srzedni między dwiema, y do stron się nie wiążący. DanKolaDyk 296. [...] wyszedł taki projekt, aby zabiegając temu, żeby Rzplta Polska nie była implikowana w tę wojnę pruską z Austriakami i Moskwą jako neutralna, aby, mówię, senatorowie, strzegąc się tej wojny, a utrzymując neutralność, manifest zanieśli, który był w krótkich terminach napisany, samą tylko neutralność oświadczający [...]. MatDiar 821. W dwoch pierwszych [wojnach religijnych w Szwajcarii] Katolicy mieli wszelką pomyślność, ale w trzeciey czteromiesięczney tak dalece fortuna Protestantom posłużyła: że moglibybyli pognębić nieprzyiacioł swoich, gdyby byli chcieli dłużey prowadzić woynę, albo raczey gdyby Panowie Katolicy Sąsiedzi Szwaycarow chcieli byli zachować neutralność. StanyanOżgaObraz 170. Miasto od swoich tylko własnych żołnierzy strzeżone, poddało się bez oporu, z warunkiem zostawania przy neutralności; i w tey to myśli nie przyięło to Miasto Garnizonu złożonego z 5ooo. ludzi, ktory mu offiarowała nieco pierwey Krolowa Węgierska [...]. LavGirtŻycie 57. W przypadku woyny w kraiu Pruskim, Gdańsk będąc wolnością, a ztąd wynikaiącą neutralnością zaszczyconym, pożyteczną wielce stać się może ochroną dla Pruss w obrotach woiennych. CzacTRef 27. Zostańmy w zbroyney neutralności. StaszicPrzestrogi XIX. Okoliczność ta zdaie się bydź przeciwna Systematowi neutralności, z ktora się oświadczyła Porta, ponieważ potencyom neutralnym niewolno pozwalać zawieszania swey bandery Narodom w woynie zostaiącym. GazetaWarsz 1793 13XI 9. Dnia 29. Marca przyszedł już do skutku Traktat między naszym Dworem i Szwedzkim, na utrzymanie niezłomne neutralności w czasie toczącey się woyny: treść jego jest następująca. Oba Mocarstwa oświadczają głośno, iż chcą nayściśleyszą zachowywać neutralność, i że w krytycznych okolicznościach Mocarstwom sobie przyjaznym, lub sprzymierzonym, wszelkie przyjacielskie uleganie, jakie tylko z honorem ich zgodzić się może, okazywać będą. GazNarWil 1794 3 4. 49.) Rząd utrzymuie stosunki polityczne z obcemi Mocarstwami, prowadzi negocyacye, zawiera konwencye przedugodne, i podpisuie lub rozkazuie podpisywać wszystkie Traktaty Pokoiu, Przymierza, Neutralności i Handlu. GazKor 1800 1 3. Miasto Frankfurt udało się także do Buonaparty z proźbą, aby raczył dalszą neutralność iemu zapewnić. GazKor 1800 30 350. Tuteysze Gazety głoszą, iż w Petersburgu podana została nota wszystkim obcym ministrom, w którey Imperator Jmć uskarża się na ostatni postępek Anglii z konwojem Duńskim, do czego przyłączona iest deklaracya, iż do utrzymania praw mocarstw na morzu, potrzebne iest znowu teraz wprowadzenie zbroyney na morzu neutralności. GazKor 1800 96 1050. Podług depeszow przysłanych od Ob. Glaire, nie możemy iuż wątpić o całości Helwecyi i przyszłey neutralności tey Rzpltey. GazKor 1800 96 1058.