W TRAKCIE OPRACOWANIA Data ostatniej modyfikacji: 19.07.2019
NIECNOTA rzecz. ż
Słowniki:
nie notują
Najwcześniejsze poświadczenie: 1618
Formy: lp B. niecnotę; ~ lm B. niecnoty
Znaczenia:
1. »obelga, zniewaga; figiel, żart«: Nago sypiaią [...] Rozne niecnoty wyrabiali im nasi chłopcy, ale przecię nieprzelomano zwyczaiu. PasPam 55v. By go byli pewnie Z[s]kury darli za takie niecnoty ktore im wyrządzał. PasPam 104.
2. »czyn nikczemny, haniebny«: Przez Inwencyią niektorych Subiektow Polskich Szelągi Wołoskie wprowadzono do Polski [...] za ktorą niecnotę niegodni się ci Inwentowie Tytułować Imięniem Narodu Polskiego y znaczny Bogu muszą oddawać Rachunek. PasPam 187.
3. »człowiek niepoczciwy, ladaco«: Przybrał [de Villars] sobie wielkiego hultaja i niecnotę owego, który się bawił przy artylerii. SobJListy 582. Zemściey się mężu małżeńskiey sromoty Hetmańskiey oraz, twey y mey zniewagi, A nie każ żywić dłużey tey niecnoty, Zá bespieczeństwo, y takie odwagi, Do teyli przyszedł ieden chłystek do tey Smiałości nosząc nie dawno biesagi Ze się o Wielką, ważył Hetmanową Nie zgubisz li go: ia przypłacę głową. ChrośJóz1745 F5v.
Związki nieprzyporządkowane do znaczeń:
Przysłowia, sentencje, skrzydlate słowa: Lépsza cnotá wé błocié/ niż niécnotá ẃe złocié. KnAd 447. ● Wstyd w młodym człowieku Cnotá/ á w stárym Niecnotá. RysProv 86. ● Niewiástá/ ktora wstyd stráci/ prętko się z niecnotą zbráci. RysProv 57.
[więcej cytatów w Korpusie Barokowym]
Autor: Red.