Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»niezgodnie z prawdą; fałszywie, oszukańczo«: P. Christus mowi/ Dána, X. K. przydáie/ Toć fałsz, żeby Syn miał sobie postáć Boską nie prawdźiwie przyznawáć, ponieważ mu ią dał przez sposob vrodzenia, iáko iednorodzonemu synowi. GosławOdp 22. Iedzą nieprawdźiwie/ choć pokarmy w vśćiech zgryźone y zeżwáne w się puscżáią. SpInZąbMłot 67. Ktory spráwiedliwym swym sądem posyła tám skuteczność oszukánia. gdźie ábo podáney od niego práwdźie wierzyć niechcą: ábo przyiętą y wierzoną/ zá następem nieprawdy/ bárźiey zezwoliwszy wierzyć nieprawdźiwie/ niż prawdźiwie/ opuszczáią. SmotApol 46. Słownié/ Ambigua vox est, vel nié prawdziwié. vide W-słowié/ vel Nié omylnié v. Prawdziwié. Kn 1022. Niech Hesperyiskie známienite Sády, prawdźiwieli, nie prawdźiwieli, ze złotymi sádzą się Owocámi; [...]. DziewOwoc B2v. Zwyczaynie się przy prawdźiwych zasługach godnych korony, y pierwszych godności, iak przy roży ciernie, bisior przy perłach, wiążą nieprawdźiwie zasługi; ktore albo fawory y respekta, albo krwią zkolligowane potencye, na pierwsze pchaią godności, zostawiwszy prawdźiwie godnych wpodłości swoiey, y tylko ich obłudną, albo prożną nadźieią nakarmiwszy. AmelJabłSWTacyt 32. Arkadow Nacya, Iurament czyniła per Aquam Stigis, przez piekielną rzekę Styx: Nesamones per Viros Optimos, Socrates per anserem: zda mi się, iż iako gęs krzykiem wydała Francuzow do Kapitolium w nocy się sztucznie zakradaiących, tak mię niech wyda, iezli nie prawdziwie mowię: Dyogenes per Canem, podobno, że niech będę oszczekany, na sławie zmazany, ieśli nie prawdziwą składám przysięgę Agamamnon przez Wieprza, inni przez głowę naykochańszey Osoby: Inni przez kości, popioły śmiertelne Rodzicow, Krewnych, Przyiacioł Przysięgali. ChmielAteny1755 I 356. Ty należycie mówisz o kolorze twéy wstęgi; a zatém wszystkié inné mówią nieprawdziwié. LepSurAmer 43. Dyspensy w tym Małżeństwie, nigdyśmy nie bronili, ániśmy dali okázyą iákiey suspicyi o niechęci nászey, iáko inni niepráwdziwie powiadaią: áleśmy rzekli, że czekamy sposobnieyszego czasu ná iey dánie, áby rozważnie, y zgodnie się stáła, ták z honorem Stolicy Apostolskiey, iáko y Krolewskiey. SandNPoszakHist 86. Rozumieć potrzeba że Cesarz potępił co o nim powiadali (lecz nieprawdziwie) żeby miał z Papieżem Eugeniuszem tę probę czynienia w wodzie postanowić [...]. ZałJAObjaś 29.